Z okazji Dnia Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej odbyło się na Litwie wiele świątecznych imprez. Oddziały Związku Polaków na Litwie zorganizowały uroczyste akademie, koncerty i zabawy w Trokach i Solecznikach, Kownie, Kiejdanach, w wielu osiedlach oraz miejscowościach wiejskich. Najwięcej imprez i uroczystości przypadło jednak na Wilno. Mieliśmy możliwość wysłuchać koncertu w kościele św. św. Janów słynnych „Poznańskich Słowików” pod batutą prof. Stefana Stuligrosza. Msza św. w intencji Ojczyzny odbyła się w kościele Ducha Św. Dom Kultury Polskiej wspólnie z młodzieżą zrzeszoną w Stowarzyszeniu Inicjatyw Społecznych zorganizowały wielogodzinne widowisko, które wprost zachwyciło licznie przybyłych tu gości. Najbardziej uroczyste chwile święta tradycyjnie przeżywaliśmy na Rossie, przy grobie Serca Marszałka i w miejscu wiecznego spoczynku jego dzielnych żołnierzy, którzy za Niepodległość Ojczyzny zapłacili cenę najwyższą. 11 listopada wieńce i kwiaty na Rossie obok korpusu dyplomatycznego RP w Wilnie, złożyli władze samorządowe z rejonów wileńskiego i solecznickiego, liczne polskie organizacje społeczne, kombatanci, harcerze, polskie zespoły artystyczne, wilnianie.

W tym samym dniu wieczorem ambasador RP na Litwie Jerzy Bahr w Domu Kultury Polskiej w Wilnie wydał świąteczne przyjęcie, na które licznie przybyli też władze Litwy, na czele z prezydentem Valdasem Adamkusem oraz premierem Algirdasem Brazauskasem.

* * *

Trudno o miejsce bardziej odpowiednie nad kościół św. Jana do przeprowadzenia podobnej imprezy. W swoim krótkim przemówieniu ambasador RP na Litwie Jerzy Bahr zwrócił uwagę na wspaniałą oprawę, w jakiej czczona jest w Wilnie 84. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości, zaznaczając, że szczególnie przyjemny i ważny jest fakt, iż uczestniczą w tej uroczystości goście z Poznania – miasta, które odegrało ważną rolę w odzyskaniu przez Polskę niepodległości.

Wspaniałym podarunkiem obdarowali licznie zgromadzonych słuchaczy chórzyści i orkiestra z Poznania oraz soliści litewscy. Polot, dynamika i wspaniały wprost dobór repertuaru. Marcin Mielczewski (? -1651) „Veni Domine”, Jacek Różycki (ok. 1630-1704) „Magnificemus in cantico” i muzyka maryjna W. A. Mozarta. Oczywiście, gwoździem programu stały się „Litanie Ostrobramskie” Stanisława Moniuszki. Dwie z czterech rozbrzmiewały w tych dniach listopadowych w kościele św. Jana. Dzieła te, należące do najcenniejszych utworów kompozytora powstały w pierwszych latach wileńskich, a przeznaczył je do śpiewania w kaplicy Ostrej Bramy w Wilnie. Był Moniuszko człowiekiem głęboko wierzącym i przykładnie praktykującym katolikiem. Liczne kompozycje religijne, pieczołowicie i emocjonalnie tworzone, były bardzo ważne w życiu Moniuszki. Pierwsza „Litania Ostrobramska” powstała w 1845 r., druga – w 1849, trzecia ukazała się w druku w Paryżu. Właśnie ona, najbardziej rozbudowana, przepięknie zabrzmiała w niezwykłej urody wnętrzu świątyni wileńskiej, z udziałem całego zespołu wykonawców. A warto nadmienić, o czym przypomniał prof. Stefan Stuligrosz, że trzecią „Litanię” zadedykował Moniuszko G. Rossiniemu, który bardzo wysoko ocenił ten utwór. Czwarta „Litania Ostrobramska” została wydana dopiero w 1908 roku. Gorącymi oklaskami nagrodzili zgromadzeni wykonawców tego niezwykle pięknego, patriotycznego koncertu, którego zakończeniem stały się dwie pieśni maryjne: litewska i polska.

Mówiąc o pięknej oprawie koncertu, przypomnieć trzeba, że kościół świętojański był tym miejscem, w którym wielki kompozytor polski, ojciec polskiej opery narodowej w ciągu wielu lat był organistą, o czym przypomina jego popiersie na chórze organowym. Drugie – w kościele św. Jana wielokrotnie bywał twórca niepodległej Polski Józef Piłsudski. Jednym z pamiętnych pobytów tu Marszałka stały się uroczystości otwarcia Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie w dniach 10-12 października 1919 r., a zatem bardzo prędko po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Wileński „Nasz Kraj” relacjonował: „Niebawem część pochodu (podążał od Katedry Wileńskiej – przyp. red.) znalazła się w kościele św. Jana, gdzie wyższe duchowieństwo wraz z Senatem Akademickim zajęło miejsce przed wielkim ołtarzem... Na spotkanie Wodza wyszedł rektor Siedlecki. Z chóru rozległy się dźwięki „Te Deum laudamus”.