XI Festiwal „Pieśń znad Wilii”

Ryszard Soroko, członek Zarządu Oddziału Warmińsko-Mazurskiego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w Olsztynie, prezes Koła „Wspólnoty Polskiej” w Mrągowie: „Na każde zaproszenie do swego miasta rodzinnego - Wilna na skrzydłach przylecę. Ze szczególnie wielką przyjemnością to robię, gdy mnie wzywa Centrum Kultury Polskiej na Litwie im. Stanisława Moniuszki z Apolonią Skakowską na czele. Byłem obecny na niemal wszystkich Festiwalach „Pieśń znad Wilii” przez Centrum organizowanych. Tym razem jestem pod wrażeniem orkiestry dętej z Podbrodzia i z mety zapraszam ją na jubileuszowy Festiwal Kultury Kresowej w Mrągowie. Razem z „Kapelą Kaziuka Wileńskiego” ten młodzieżowy i pełen werwy zespół będzie otwierać festiwal. Mogę zdradzić, że w tym roku poza wymienionymi najpewniej wystąpią w Mrągowie: „Zgoda”, „Kapela Pana Jana” i siostry Saszenkówny”.

Halina Orzechowska, prezes Oddziału w Ełku Towarzystwa Miłośników Wilna i Grodna: „Przybyliśmy na Festiwal „Pieśń znad Wilii” po raz drugi: tym razem 8-osobowa delegacja. Wszyscy bez wyjątku jesteśmy pod wrażeniem i pełni podziwu dla rozwoju polskiej kultury na Litwie. Tu się tworzy, tu się nie zamyka w wąskim kręgu. Nowe piosenki, nowi autorzy, nowe teksty i równocześnie perły folkloru Wileńszczyzny. Propaguje się w ten sposób wszystko to, co jest dobre, wyraża swoje marzenia i swój zachwyt ziemią rodzinną. Budzi radość, że jest dużo zespołów dziecięcych i młodzieżowych. Przyglądałam się uważnie wszystkim uczestnikom: tu nie ma znudzonych ludzi, wszyscy bez wyjątku czują się w swoim żywiole...”

Takie są opinie gości, którzy obecni byli na XI Festiwalu „Pieśń znad Wilii”. Przebiegał w Wileńskim Pałacu Kultury i Sportu MSW i zgromadził ponad 1,5 tys. uczestników, zrzeszonych w 24 zespołach. Od najbardziej renomowanych jak „Wilia”, poprzez etnograficzną „Turgielankę”, a kończąc zespołami młodzieżowymi i dziecięcymi: śpiewaczymi i tanecznymi, a nawet kabaretem.

Konkurs im. Stanisława Moniuszki

Dyrekcja Teatru Wielkiego - Opery Narodowej w Warszawie i organizatorzy Międzynarodowych Konkursów Wokalnych im. Stanisława Moniuszki zaprosili przedstawicieli „Magazynu Wileńskiego” na koncert laureatów V Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. St. Moniuszki. Impreza odbywa się w tym roku pod honorowym patronatem prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, prymasa Polski i prezydenta m. st. Warszawy. Jej organizatorzy - Teatr Wielki - Opera Narodowa, Ministerstwo Kultury RP, Towarzystwo Miłośników Muzyki Moniuszki, Urząd m. st. Warszawy. Jury zgromadziło grono wybitnych osobistości świata muzycznego wielu krajów. To Jacek Kasprzyk - honorowy przewodniczący, Kazimierz Kord - przewodniczący, Maria Fołtyn - dyrektor artystyczny konkursu, John Allison, Claudio Desderi, Marta Eggerth, Łarisa Giergijewa, Ioan Holender, Gerhard Kahry, Ryszard Karczykowski, Tom Krause, Eva Marton, Magda Olivero, Ewa Podleś, Jadwiga Rappe, Sergio Segalini, Guo Shuzhen.

Ze szczególną radością wymieniamy nazwisko Marii Fołtyn - wielkiej propagatorki muzyki Stanisława Moniuszki na całym świecie, m. in. niezrównanej odtwórczyni czołowych partii oper tego wielkiego kompozytora. To z inicjatywy Marii Fołtyn przed kilkunastu laty w Wilnie odbył się konkurs pieśni Stanisława Moniuszki, z udziałem młodzieży ze szkół polskich i litewskich. Jego laureaci pojechali później do Kudowy Zdroju na międzynarodowy konkurs moniuszkowski i przywieźli stamtąd zaszczytne wyróżnienia. To przy współdziałaniu znakomitej śpiewaczki do Wilna zawitał przed laty Teatr Wielki w Warszawie m. in. z niezapomnianą „Halką” i „Strasznym dworem”. To Maria Fołtyn stała się poniekąd inspiratorką wymiany rosyjsko-litewskiej tablicy pamiątkowej na domu Müllerów w Wilnie, przy ulicy Niemieckiej. Tablica jest dwujęzyczna: litewsko-polska, wykute zostały na niej słowa po polsku, że w domu tym mieszkał wielki kompozytor polski Stanisław Moniuszko.

13 maja br. w sali Moniuszki Teatru Wielkiego - Opery Narodowej w Warszawie odbyła się inauguracja V Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. St. Moniuszki. Z udziałem laureatów poprzednich edycji konkursu zaprezentowany został „Straszny dwór”. W ciągu kolejnych dni w salach Młynarskiego i Moniuszki miały miejsce trzyetapowe przesłuchania uczestników konkursu. Imprezą towarzyszącą jest trzydniowe seminarium naukowe „Sztuka wokalna na przełomie XX i XXI wieku”. 22 maja - ogłoszenie wyników, wręczenie nagród i koncert laureatów z towarzyszeniem orkiestry Teatru Wielkiego - Opery Narodowej pod dyrekcją Marcina Nałęcz-Niesiołowskiego.

Maj nad Wilią

9 maja zjeżdżali do Wilna pierwsi goście zagraniczni XI Międzynarodowych Spotkań Poetyckich „Maj nad Wilią”. Inicjator i główny organizator tego dorocznego zlotu ludzi pióra, poeta Romuald Mieczkowski w tym roku powitał blisko 30 gości, dla których swego rodzaju bazą wypadową do licznych imprez z ich udziałem i przygotowanych specjalnie dla nich jest od zarania Polska Galeria Artystyczna „Znad Wilii”. Trochę egzotyki należy odnotować: wśród przybyłych - poeci z Belgii, Niemiec, Tunezji i USA, nie mówiąc, oczywiście, o licznej delegacji z Polski. Tradycyjnie inauguracja nastąpiła przy pomniku Adama Mickiewicza, a poprzedzona została spotkaniem uczestników z poetami wileńskimi różnych narodowości w siedzibie Związku Pisarzy Litwy. Tradycyjnie też popołudnie jednego wiersza pt. „Poznajmy się” miało miejsce w dziedzińcu Muzeum Adama Mickiewicza przy Bernardyńskiej 11, z udziałem poetów, ambasady RP w Wilnie, Związku Pisarzy RL. Stamtąd ręką podać – Instytut Polski, w którym odbyła się promocja książki Teresy Kaczorowskiej z Ciechanowa „Kiedy jesteście, mniej boli... Losy dzieci katyńskich” i monografii dr Józefa Szostakowskiego „Między wolnością a zniewolieniem Prasa w języku polskim na Litwie w okresie od września 1939 do 1964 roku”. W tym roku w ramach „Maja” przywołana została postać Macieja Kazimierza Sarbiewskiego - pierwszego poety prawdziwie europejskiego. Konferencja poświęcona Sarbiewskiemu odbyła się na wydziale filologii Uniwersytetu Wileńskiego. W Sali Filomatów muzeum mickiewiczowskiego zorganizowano III Turniej Jednego Wiersza Młodych, a następnie „Majówkę Poetycką”, podczas której wystąpiła pieśniarka Maria Krupowies i gitarzysta Algimantas Pauliukevičius. „Maj” - także lekcje literackie w szkołach i spotkania autorskie w Wilnie i na Wileńszczyźnie, to promocja kwartalnika „Znad Wilii” i książek uczestników Spotkań. Bez wątpienia wydarzeniem była Środa Literacka w Celi Konrada na Ostrobramskiej.

* Czego jak czego, ale dobrych filmów nam tej wiosny nie brakowało. Równocześnie niemal z Dniami Filmu Polskiego wystartował w „Lietuvie” i „Skalvii” festiwal „Wiosna filmowa” (m. in. wpisana została do katalogu targów filmowych w Cannes, co automatycznie nobilituje imprezę). 10 dni, blisko 50 filmów i to najnowszych, najgłośniejszych, nagrodzonych na wielkich światowych imprezach, dyskusje na temat kina, spotkania z aktorami etc. Dominowało kino europejskie, nie zabrakło jednak krajów tak egzotycznych dla naszego widza jak Palestyna, Korea Południowa, Australia, Nowa Zelandia, Brazylia czy Mongolia. Do wydarzeń niewątpliwie należała projekcja najnowszego filmu Włocha Bernardo Bertolucci`ego pt. „Marzyciele”, porównywanego przez krytyków z głośnym „Ostatnim tangiem w Paryżu” tego reżysera. Pikanterii dodawał fakt, że w Wilnie pokazano wersję niecenzurowaną (co zrobili Amerykanie ze względu na drastyczne sceny erotyczne).

Z kolei festiwal „Wileńska wiosna” w „Forum Cinemas Vingis” nastawiony jest głównie na kino europejskie, w tym roku szczególnie akcentując kraje UE, w tym też te, które równocześnie z Litwą ubiegały się o członkostwo w Unii. Tradycyjnie sporo miejsca poświęcono kinematografii litewskiej, honorując także jej zasłużonego mistrza - aktora Donatasa Banionisa, obchodzącego 80. rocznicę urodzin. Nowością festiwalu stała się rubryka pt. „Ostry kąt”, a w niej znalazł się kontrowersyjny, prowokujący i drastyczny film Wiktora Grodeckiego „Nienasycenie” z Cezarym Pazurą w roli głównej.