X Festiwal Teatrów Szkolnych

Przypadający 27 marca Międzynarodowy Dzień Teatru teatry działające w szkołach polskich na Wileńszczyźnie uczciły w sposób szczególny. Tego dnia w Domu Kultury Polskiej w Wilnie odbył się 10. jubileuszowy Festiwal Teatrów Szkolnych, którego organizatorami niezmiennie są Stowarzyszenie Nauczycieli „Macierz Szkolna” i Towarzystwo Miłośników Teatrów Szkolnych.

W tym roku do udziału w festiwalu zgłoszono aż 32 spektakle – komisja obejrzała je na miejscu, w szkołach i choć wszystkie w zasadzie kwalifikowały się do finału, jurorzy musieli podjąć trudną decyzję i wybrać spośród nich zaledwie 11. Tę jedenastkę widzowie podziwiali na scenie Domu Polskiego. Drugi dzień miał oprawę prawdziwie urodzinową: najpierw upominek w postaci przedstawienia Białostockiego Teatru Lalek, potem – oklaski i nagrody dla najlepszych grup teatralnych, podziękowania dla instruktorów oraz animatorów ruchu teatralnego i ogromny, czekoladowy tort urodzinowy.

Okrągła data była okazją podsumowania owoców 15-letniej już działalności. Bo choć festiwale mają 10-letnią tradycję, wszystko się zaczęło znacznie wcześniej – 15 lat temu, kiedy powstała Macierz Szkolna i nawiązała się współpraca i przyjaźń z Podlaskim Oddziałem Wspólnoty Polskiej w Białymstoku. Gwoli sprawiedliwości, należy powiedzieć, że przedstawienia teatralne wystawiano na szkolnych scenach zawsze – okazjonalnie jednak i raczej chaotycznie i amatorsko. Nauczyciele – instruktorzy przyznają, że dopiero gdy z inicjatywy Podlaskiego Oddziału Wspólnoty Polskiej zorganizowano pierwsze szkolenia, gdy nauczyciele wzięli udział w warsztatach, własnoręcznie wykonali pierwsze lalki i dekoracje, gdy pod fachowym okiem specjalistów przygotowali i wystawili spektakle, poczuli pewny grunt pod nogami. Zachęcenie uczniów do udziału w szkolnym teatrze nie było już problemem – dzieci uwielbiają scenę, kochają zabawę w teatr.

Wiceprezes Macierzy Szkolnej Krystyna Dzierżyńska z dumą opowiada o tym, jak wspaniale rozwinął się szkolny ruch teatralny, jest to jedna z najbardziej udanych inicjatyw zapoczątkowanych przed ponad 10 laty, wspaniale owocujących, dających wiele radości i satysfakcji. W ciągu 10-letniej historii festiwalu ponad 85 reżyserów przygotowało spektakle, w których wystąpiło przeszło 2,5 tys. małych aktorów. Nauczyciele twierdzą, że teatr odgrywa ogromną rolę edukacyjną, wychowawczą, terapeutyczną. W małej miejscowości, gdzie nie ma żadnych rozrywek, teatr szkolny jest odskocznią od codzienności, promykiem światła, szansą na poznanie świata zaczynającego się poza granicami wsi.

Obserwujący swoich wychowanków nauczyciele twierdzą, że dzięki scenie z biegiem czasu stają się oni coraz odważniejsi, pewniejsi siebie, zapominają o tremie przy tablicy, a nawet na egzaminach.

Teatry szkolne wychowały aktorów z prawdziwego zdarzenia. Studenci warszawskiej szkoły teatralnej Joanna Moro, Agata Meilute, Jan Drawnel kiedyś grali na szkolnej scenie. Ale nawet ci, którzy nie związali swego życia z teatrem zawodowym, po ukończeniu szkoły nie zerwali ze swą pasją – zasilili grono aktorów Studia Teatralnego Lilii Kiejzik czy Teatru Polskiego w Wilnie prowadzonego przez Irenę Litwinowicz.

Dla pozostałych najmilsze wspomnienia z lat szkolnych wiążą się właśnie z udziałem w próbach i spektaklach, tu nawiązały się przyjaźnie, a nawet zrodziła się miłość.

W opinii jurorów spektakle przygotowane na tegoroczny festiwal były nad wyraz udane. Przewodniczący jury profesor Akademii Teatralnej w Białymstoku Piotr Damulewicz nie krył z tej racji radości i ze szczególnym uznaniem mówił o instruktorach teatralnych – nauczycielkach szkół polskich. Wysoki poziom i różnorodność prezentowanych spektakli świadczą bowiem o ich ogromnym zaangażowaniu i poświęceniu. Radość, z jaką aktorzy grają na scenie, zdaniem Piotra Damulewicza, jest ich największym osiągnięciem.

Podczas uroczystości podsumowującej 10. festiwal chwilą najbardziej wyczekiwaną był moment ogłoszenia nazw teatrów, które zostaną zaproszone na występy do Białegostoku. Są to zespół „Wesoła gromada” z Gimnazjum im. A. Mickiewicza ze spektaklem „Dziewczęta, chłopaki i ... parapet” w reż. Ireny Litwinowicz; „Teatr Niewielki” z Rukojń ze spektaklem „Bajka o rybaku i złotej rybce” w reż. Heleny Bakuło i zespół „Złote marzenie” ze Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II ze spektaklem „Kaszel Karola” w reż. Jadwigi Stankiewicz. Tradycyjną nagrodą w postaci lalki teatralnej uhonorowano zdobywcę sympatii publiczności – teatr „Szkic” ze Szkoły Średniej im. Sz. Konarskiego, który przedstawił sztukę „Kram z literami” w reż. Beaty Kowalewskiej.

Nagrody aktorskie w tym roku jury przyznało Karolinie Jankowskiej z zespołu „Skrzat” ze Szkoły Średniej im. J. Słowackiego w Bezdanach za rolę w przedstawieniu „Szewczyk dratewka”, Marzenie Kizielewicz za przedstawienie „Kram z literami”, Karinie Polinuk za rolę w spektaklu „Dziewczęta, chłopaki i ... parapet” i po raz pierwszy w historii festiwalu przyznana została zbiorowa nagroda aktorska zespołowi „Promyczek” ze szkoły-przedszkola „Wilia” za przedstawienie „Śpiąca królewna”. Niewątpliwą ozdobą 10. Festiwalu Teatrów Szkolnych była wystawa wykonanych własnoręcznie przez aktorów i ich instruktorów plakatów teatralnych – pomysłowych, intrygujących i zachęcających do obejrzenia spektaklu.