Zostały jedynie wspomnienia

Na szczęście po tegorocznym lecie jest ich naprawdę dużo! Wśród imprez organizowanych przez Polaków zrzeszonych w Związku Polaków na Litwie każdy mógł znaleźć coś dla siebie. Kolonie, wycieczki, plenery i międzynarodowe wymiany, koncerty, festiwale, szkolenia, ale także zloty turystyczne i zawody sportowe... Ile tego było! A jak szybko przeleciało…

Koncertowo przez lato

* Głównymi punktami w kalendarzu letnich imprez są z pewnością festyny. W tym roku lato rozpoczęło się już …wiosną! W dniach 2-3 czerwca w Kiejdańskim Domu Kultury, już po raz czwarty, odbył się Festyn Kultury Polskiej w Kiejdanach „Znad Issy”. W tegorocznej imprezie wzięło udział 11 zespołów z Litwy i Polski. Imprezę rozpoczęto już tradycyjnie Mszą św. w kościele św. Józefa w Kiejdanach. Następnie goście przenieśli się do Centrum Wielokulturowego, w którym nastąpiło uroczyste otwarcie wystawy malarstwa Dagny Gmitrowicz-Stankuć, absolwentki Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi. Główny koncert otworzyła Irena Duchowska, założycielka i prezes Kiejdańskiego Oddziału ZPL „Lauda”. Koncert poprowadził Wincuk, czyli Dominik Kuziniewicz, który co chwilę rozśmieszał widzów anegdotami i dowcipami, opowiadanymi, oczywiście, „po tutejszemu”.

* Świętowano także w innych zakątkach Wileńszczyzny. W Landwarowie jeszcze nie ucichły echa uroczystości z okazji stulecia powstania tamtejszej parafii, a już 11 czerwca miała tu miejsce kolejna impreza kulturalno-rozrywkowa – Trocki Oddział Rejonowy ZPL zaprosił nas na XVI Festyn Kultury Polskiej „Dźwięcz, polska pieśni!”, którego gospodarzem było w tym roku landwarowskie koło ZPL. Tegoroczne święto polskiej pieśni i tańca zgromadziło ponad 20 zespołów z różnych miejscowości rejonu trockiego. Gościem festynu był także zespół młodzieżowy „Marynia” z zaprzyjaźnionych z Landwarowem podpoznańskich Wronek.

* Na stałe w kalendarzu polskich imprez kulturalnych jest również wpisany festyn podbrodzki organizowany przez Święciański Oddział Rejonowy Związku Polaków na Litwie. Również w tym roku, 2 lipca, przy Centrum Kultury w Podbrodziu odbył się XI Festyn Kultury Polskiej „Nad brzegiem Żejmiany”. W imprezie wzięły udział miejscowe zespoły oraz goście z całej Wileńszczyzny.

* W tym roku w rejonie szyrwinckim już po raz drugi odbył się Festyn Kultury Polskiej „Śpiewaj z nami”. Kierowniczka zespołu, a jednocześnie prezes oddziału rejonowego ZPL pani Stefania Tomaszun nieprzypadkowo uważa tę imprezę za najważniejszą: okolice Jawniun, Szawel, Olan – to przecież prawdziwa „kopalnia” ludowych piosenek, a tych na tegorocznym święcie nie zabrakło – ani w miejscowym wykonaniu, ani przywiezionych przez gości, których tego dnia w Jawniunach było naprawdę dużo.

Gdzie ta paproć?

* Najdłuższa noc w roku jest takim magicznym punktem otwierającym lato. Obchody Nocy Świętojańskiej w rejonie orańskim wspominane są do dziś. W trakcie wieczoru, który poprowadził Wincuk, wystąpił Zespół Tańca Ludowego „Zgoda” oraz miejscowy wielopokoleniowy zespół wokalny „Kijucianie”. Orański Oddział ZPL istnieje dopiero od niecałych dwóch lat, lecz śmiało można powiedzieć, że zrzeszeni w ramach oddziału Polacy, prężnie działają.

Także koło ZPL w Rzeszy zorganizowało zabawę świętojańską. Chociaż pogoda nie dopisała bawiono się świetnie. Płonęło ognisko, pieczono kiełbaski. Koło północy złożono życzenia Janinom i Janom, obdarowano ich dębowymi wiankami i kwiatami. Zabawa trwała do bladego świtu.

* Tradycyjna Noc Świętojańska odbyła się również w Niemieżu. Imprezę wspólnie zorganizowało niemieskie koło ZPL i starostwo miasteczka. Wystąpił zespół „Kupidyn” pod kierownictwem Jerzego Krupiczewicza oraz miejscowy chór, specjalizujący się w polskim folklorze, o wymownej nazwie „Ale babki”. Świetnie zaprezentowali się najmłodsi uczestnicy imprezy: grający na akordeonie Edgar Prokopowicz, śpiewający duet: Wiktoria Tarasewicz i Alina Blašinskaite oraz solistka Helena Galin.

To już tyle lat!

* Na początek lata przypadły obchody 45-lecia kowieńskiego zespołu folklorystycznego „Kotwica”. „Dawno już nie zdarzało się słyszeć tak wspaniałego wykonania znanych przecież piosenek – chórzyści pod batutą Ingi Poškute, zdawało się, prześcigali samych siebie. Jeżeli bowiem wykonanie tak znanych i słyszanych wielokrotnie „Polskich kwiatów” wywołuje przyśpieszone bicie serca, a do oczu cisną się łzy, to o czymś musi świadczyć” – wspominała uczestnicząca w imprezie Czesława Paczkowska. Okrągłą datę twórczej działalności jedynego w Kownie zespołu o polskim rodowodzie zaszczycili swą obecnością przedstawiciele władz miasta i powiatu. Ze szczególną radością witano gości z zaprzyjaźnionego od lat 12 Szczecina oraz przedstawicieli warszawskiego Ośrodku Kultury na Bielanach. W imieniu ambasadora i konsula generalnego RP w Wilnie słowa uznania i życzeń do członków zespołu skierował konsul Stanisław Kargul. Dopełnił też szczytnego obowiązku uhonorowania kierowniczki zespołu Aliny Pacowskiej Honorową Odznaką „Zasłużony dla kultury polskiej”, nadaną przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego RP Kazimierza Michała Ujazdowskiego w uznaniu jej zasług w propagowaniu kultury polskiej za granicą.

Ach, te zloty!

*17 czerwca na boisku szkoły podstawowej w Starych Trokach odbyły się tradycyjne IV Igrzyska Ziemi Trockiej. Już wczesnym rankiem do szkoły przybywały drużyny sportowe z różnych kół ZPL rejonu, aby spotkać się z kolegami, współzawodniczyć w takich dyscyplinach sportowych jak sztafeta, skoki w dal, kwadrat, piłka nożna, tenis i siatkówka. Po zakończeniu zawodów podsumowano wyniki, zwycięzcom wręczono puchary i dyplomy honorowe.

* W miejscowości Ołsoki – jednym z najurokliwszych zakątków w Trockim Parku Narodowym, trockie miejskie koło ZPL zorganizowało już po raz ósmy turystyczno-wypoczynkowy zlot „Uśmiech lata 2006”. W tegorocznej imprezie wzięło także udział wielu członków ZPL z pobliskich miejscowości. Program zlotu zawierał wiele dyscyplin sportowych i turystycznych, jak np. piłka nożna, siatkówka, przeciąganie liny oraz bieg na orientację. Po wyczerpującym współzawodnictwie uczestnicy zlotu gromadzili się wokół ogniska, gdzie wspólnie śpiewano i tańczono do białego rana.

* Ale tegoroczne lato to także VI Rodzinny Zlot Turystyczny ZPL-AWPL „Sużany-2006”, który w tym roku doczekał się własnego hymnu, do którego słowa napisał Stanisław Mikonis z Ejszyszek, zaś muzykę Aleksander Kalinow. Tegoroczna pogoda spłatała co prawda miłośnikom tej lubianej imprezy figla: po trzech tygodniach męczących upałów nastąpiło nagłe ochłodzenie i deszcz, lecz zapaleńców sportowo-turystycznej przygody nie była w stanie odstraszyć żadna aura. Rywalizowano w mniej lub bardziej poważnych dyscyplinach: podnoszeniu ciężarów, koszykówce, przeciąganiu liny, szachach, sztafecie sportowej, konkursie wiedzy historycznej, a także zawodach wędkarskich. Imprezę uświetniły występy artystów – „Przyjaciół” z Podbrzezia, „Bocianów”, „Kapeli Świętojańskiej” z Sużan, znanej pieśniarki Luby Nazarenko, tanecznej grupy zespołu „Olsza” z Podbrodzia oraz teatru z Rukojń.

Pamiętamy

* Dzień 13 lipca już od roku 1989 gromadzi w Krawczunach Polaków z całej niemal Wileńszczyzny oraz gości spoza kraju. Tegoroczna, 62. rocznica operacji AK o wyzwolenie Wilna „Ostra Brama” również została uczczona bardzo uroczyście. Obchody kolejnych rocznic walki żołnierzy Armii Krajowej z oddziałami Wehrmachtu pod Krawczunami stały się – dzięki inicjatywie Wileńskiego Oddziału Rejonowego ZPL – tradycją. W myśl szczytnej zasady przekazywanie pamięci o minionych wydarzeniach spoczywa dziś na barkach nowych pokoleń. 13 lipca zaś został na stałe wpisany do kalendarza najważniejszych imprez tego rejonowego oddziału Związku, niezmiennym pozostaje i jej czas – godzina 15. Uroczystość zakończył krótki występ folklorystycznego zespołu „Kresowy płomień” z Zujun i wspólny śpiew.

* 15 sierpnia na wileńskim cmentarzu na Rossie odbyła się uroczystość z okazji Święta Wojska Polskiego. Przy płycie Marszałka Józefa Piłsudskiego, przy której wartę honorową pełnili kombatanci Armii Krajowej i harcerze, przedstawiciele ambasady i konsulatu RP w Wilnie oraz polskich organizacji społecznych złożyli wieńce. Przypominając wydarzenia historyczne sprzed 86 laty, ppłk Krzysztof Rengel p.o. attache obrony przy ambasadzie RP w Wilnie zaznaczył, iż wówczas „Polska ocaliła nie tylko swoją niepodległość, ocaliła całą Europę przed najazdem hord Armii Czerwonej, a państwa Europy Środkowej i Wschodniej przed zniewoleniem”.

* Mimo braku jakiegokolwiek finansowego wsparcia całe lato trwały prace przy porządkowaniu miejsca urodzin Józefa Piłsudskiego w Zułowie. Od wczesnej wiosny na terenie, należącym do Związku Polaków na Litwie, były prowadzone prace, by wstępnie przygotować go do dalszego gruntownego zagospodarowania: regularnie była koszona trawa, przy kamieniu pamiątkowym posadzono kwiaty i krzewy dekoracyjne. Najbardziej zaangażowana w porządkowanie Zułowa okazała się młodzież. Młodzieżowe koło zespołu „Zgoda” udało się tam z noclegiem. Podczas ich pobytu zakończono koszenie trawy, usunięto kamienie i wycięto krzaki.

Zułów odwiedził też przebywający na Litwie z oficjalną wizytą marszałek Sejmu RP Marek Jurek. Chwila historyczna. Po raz pierwszy w powojennej historii oficjalna delegacja Rzeczypospolitej odwiedziła miejsce urodzin pierwszego Marszałka odrodzonej Polski.

Podróże, podróże…

* Każdego roku, od wielu już lat, kilkaset uczniów szkół polskich na Litwie wyjeżdża na kolonie letnie do Polski. Organizatorem takich akcji jest przede wszystkim Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”. W okresie letnim blisko 500 uczniów, w ramach pobytów edukacyjnych, zwiedziło Polskę. Już od kilku lat, podczas tej akcji, ZPL nie zapomina o młodzieży, która języka polskiego uczy się w szkółkach niedzielnych na Litwie. Grupa osób z Kowna, Szyłute, Turmontu, rejonu orańskiego w lipcu przebywała w Gdańsku przez dwa tygodnie.

Również na początku lipca 30-osobowa grupa dzieci i opiekunów z Wisagini wróciła z pobytu na koloniach w Polsce. Uczniowie szkółki języka polskiego, ministranci, dzieci aktywnych członków oddziału ZPL oraz ich opiekunowie wrócili pełni wrażeń. Tak treściwie zorganizowanych wakacji, jak w tym roku, dzieci z Wisagini jeszcze nie miały. Grupa zwiedziła nie tylko Olsztyn i jego okolice, lecz miała także możliwość pobytu w Częstochowie, Zakopanem, Wieliczce, Wadowicach, a nawet w Słowacji. W tym roku, również polskie dzieci i młodzież szkolna z Druskienik po raz pierwszy mogła cieszyć się z wyjazdu na kolonie do Polski. Stało się to za sprawą przyjaciół z Giżycka, którzy nawiązali kontakt z Druskienickim Oddziałem ZPL i jego prezes Pauliną Lipowicz. Dzieci wypoczywały w Giżycku, w jednym z najpiękniejszych ośrodków wypoczynkowych – wiosce turystycznej „Wilkasy”. Do dyspozycji wypoczywających były jachty, windsurfing, narty wodne, kajaki i łódki.

Nasza złota młodzież!

* W dniach 31 lipca –11 sierpnia w Ośrodku Sportów Wodnych Jezioroskiej Szkoły Rolniczej odbyły się młodzieżowe warsztaty plastyczne w ramach międzynarodowej wymiany młodzieżowej. W ciągu dwóch tygodni 64 młodych ludzi w wieku od 16 do 25 lat z Litwy, Łotwy, Polski i Słowacji na brzegu malowniczego jeziora Laukesa poznawało tajniki różnych technik plastycznych: m.in. rysunku na szkle, malarstwa farbami pastelowymi, obróbki bursztynu oraz tworzenia witraży. Oprócz zajęć plastycznych uczestnicy projektu codziennie organizowali wieczorki integracyjne, ponieważ głównym celem imprezy była integracja młodzieży z różnych krajów i środowisk UE.

* 16 sierpnia do Wilna wróciła dziewięcioosobowa grupa młodzieży z koła ZPL „Studium”, która przez 11 dni podróżowała po polskim wybrzeżu w ramach międzynarodowego projektu „Pirates on the scent of amber” („Piraci na tropie bursztynu”). W wyprawie wzięli udział młodzi ludzie z czterech państw: Litwy, Łotwy, Polski i Finlandii. Podstawowym celem wyjazdu było poznawanie kultury, tradycji i obyczajów innych państw. Młodzież uczestniczyła również w kursie żeglarskim i warsztatach teatralnych. Wycieczka rozpoczęła się 5 sierpnia w Pucku, następnie jej uczestnicy odwiedzili: Rzucewo, Władysławowo, Kuźnicę, Gdańsk oraz Swarzewo, w którym znajduje się pochodząca z XV wieku cudowna figura Matki Boskiej Królowej Polskiego Morza.

* W ostatni dzień wakacji zakończył się obóz dla polskich dzieci z rodzin niezamożnych, wielodzietnych i asocjalnych, zorganizowany również przez młodych ludzi z koła ZPL „Studium”. Tegoroczna wyprawa jest kontynuacją rozpoczętego przed rokiem projektu: „Letnia przygoda z językiem polskim”.

* „Nie tylko Mickiewicz nas łączy” – takie hasło przyświecało tegorocznej akcji młodzieżowej, zorganizowanej w połowie lipca przez młodych wolontariuszy działających przy Stowarzyszeniu „Nasza Gmina” w Radomyślu Wielkim, w województwie podkarpackim. Po raz pierwszy brała w niej udział młodzież polska z Litwy – członkowie koła ZPL „Studium”. Naszą młodzież „odnalazł” Wojtek Dziekan, jeden z przedstawicieli tej gminy, który studiował w br. w Szawlach. W warsztatach wzięło udział 16 osób. „Niestety, na Litwie nie zaaprobowano naszego projektu, więc musieliśmy sami szukać sponsorów na pokrycie kosztów dojazdu. Pomógł nam w tym oddział ZPL m. Wilna i Zarząd ZPL, za co jesteśmy bardzo wdzięczni” – tłumaczył Paweł Stefanowicz, jeden z uczestników wyjazdu. W projekcie brała udział młodzież z Litwy, Polski i Ukrainy. Młodzi ludzie wyruszyli m. in. w pieszą wędrówkę po Tatrach. „Naszym zdaniem, najważniejszym „owocem” tego wyjazdu było zawarcie nowych znajomości, nawiązanie kontaktów, które bardzo chcielibyśmy podtrzymywać i rozwijać. Takie spotkania umożliwiają nie tylko poznanie innej kultury i obyczajów, lecz przyczyniają się do głębszego zrozumienia różnorodności europejskiej, wspólnego dziedzictwa i wartości” – ocenia wyjazd Paweł Stefanowicz.

* W dniach 10-24 czerwca br. w Izabelinie pod Warszawą odbyły się młodzieżowe warsztaty malarskie. Fundacja Kampinoskiego Parku Narodowego „Ochrona Przyrody, Kultura i Sztuka” zaprosiła do uczestnictwa w przedsięwzięciu plastycznie uzdolnioną młodzież również z Litwy i Białorusi. Pomysł zorganizowania warsztatów wyszedł od studentów i pedagogów warszawskiej ASP, którzy zwrócili uwagę na to, że wśród przystępujących do egzaminów na studia w tej uczelni brak jest kandydatów zza wschodniej granicy. Głównym celem warsztatów miała być pomoc w sprawdzeniu i określeniu zainteresowań uzdolnionej plastycznie młodzieży w wieku przedmaturalnym. Na zaproszenie, skierowane przez organizatorów do Zarządu ZPL, wśród uczestników warsztatów z Litwy znaleźli się także członkowie koła ZPL „Kolor” i uczestnicy ubiegłorocznych plenerów malarskich.

* W dniach 14-27 sierpnia, prawie trzydziestoosobowa grupa dzieci i młodzieży z Polskiego Zespołu Pieśni i Tańca „Strumyk” z Kolonii Wileńskiej oraz Polskiego Zespołu Pieśni i Tańca z Awiżeń wzięła udział w szkoleniu choreograficznym oraz warsztatach poprawnej polszczyzny w okolicach Mrągowa. Obozowicze uczestniczyli ponadto w licznych wycieczkach krajoznawczych po Polsce, wzbogacając przy tym swą wiedzę o Macierzy.

Zebrała Anna Pilarczyk

Wstecz