Na bieżąco

Poseł Kubilius: „Polska przykładem pożegnania się z przeszłością postkomunistyczną”

„Polska jest doskonałym przykładem pożegnania się w polityce z przeszłością postkomunistyczną” – uważa wiceprzewodniczący litewskiego parlamentu i lider konserwatystów Andrius Kubilius, oceniając wyniki wyborów parlamentarnych w Polsce.

„Marzy mi się, by na Litwie, na wzór Polski, o zwycięstwo w wyborach walczyły dwie partie prawicowe, nie mające nic wspólnego z sowiecką przeszłością. Jest to największe zwycięstwo Polski i w pewnym sensie braci Kaczyńskich” – oświadczył Kubilius. W ocenie innego wiceszefa Sejmu, jednego z liderów socjaldemokratów Česlovasa Juršenasa, „proeuropejska polityka Tuska może być korzystna dla Litwy”.

PKN Orlen zainwestuje ok. 250 mln USD w sieć stacji na Litwie i Łotwie

Około 250 mln USD zamierza w ciągu najbliższych kilku lat zainwestować PKN Orlen w rozwój sieci stacji paliw na Litwie i Łotwie. W każdym z tych krajów firma chce mieć docelowo ok. 100 własnych stacji.

Szczegółowa strategia rozbudowy segmentu detalicznego na Litwie i w innych krajach nadbałtyckich zostanie ogłoszona pod koniec roku. Decyzja o tym, czy Orlen zamierza rozwijać się także w Estonii, zapadnie dopiero za około rok.

Jak informował we wrześniu wiceprezes PKN Orlen Wojciech Heydel, koncern chciałby mieć 15-proc. udziałów w litewskim rynku detalicznym.

PKN Orlen, w związku z przejęciem rafinerii Możejki, ma na Litwie 27 własnych stacji pod marką Ventus, co stanowi ok. 3 proc. rynku. Spółka chce zrezygnować z obecnej marki u nas, nie jest jednak przesądzone, czy stacje będą działać pod logo Orlenu czy innym. Na Łotwie do tej pory PKN Orlen nie ma swoich stacji.

Najwięcej stacji paliwowych na Litwie posiada Łukoil – 114, następnie Statoil – 67.

Prezydent Adamkus: praca ignalińskiej elektrowni powinna być przedłużona

Litwa powinna negocjować z Unią Europejską kwestię niezamykania, zgodnie ze zobowiązaniem wobec Unii, ignalińskiej elektrowni atomowej w 2009 roku i przedłużenia jej pracy do czasu aż zostanie wybudowana nowa siłownia - uważa prezydent Litwy Valdas Adamkus.

Unijny komisarz ds. polityki energetycznej Andris Piebalgs podczas odbywającego się w październiku w Wilnie regionalnego szczytu energetycznego zaapelował o nietrwonienie czasu na rozmowy o przedłużeniu pracy Ignalińskiej Elektrowni Atomowej.

„Do tego Litwa zobowiązała się wstępując do Unii. Poza tym przewidziany jest mechanizm kompensacji zamknięcia siłowni. Jeżeli zobowiązanie nie zostanie spełnione, Litwa utraci przeznaczone na to pieniądze. Ostatecznie, data zamknięcia siłowni nie jest dla Litwy niespodzianką” – powiedział Piebalgs.

 Gen. Gągor: polscy piloci ponowniez misją „Air Policing”

Polskie myśliwce ponownie będą strzegły przestrzeni powietrznej państw bałtyckich – poinformował goszczący w październiku w Wilnie szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, gen. Franciszek Gągor.

„Polska misja w ramach NATO-wskiej misji „Air Policing” będzie trwała 3,5 miesiąca, od 15 marca do 30 czerwca przyszłego roku” – powiedział gen. Gągor.

Pierwsza misja polskich pilotów w litewskiej bazie lotniczej Zuokniai niedaleko Szawli miała miejsce na początku 2006 roku. Trwała trzy miesiące.

Litewskie władze oceniły ją wtedy jako nadzwyczaj udaną.

Szef Sztabu Wojska Polskiego poinformował również, że w ciągu najbliższego miesiąca Polska, Litwa i Ukraina zamierzają podpisać list intencyjny, a następnie porozumienie o powołaniu trójstronnego batalionu, którego zadaniem będzie m. in. udział w misjach pokojowych. Batalion ma też pomóc aspirującej do Sojuszu Ukrainie we wstąpieniu do NATO.

Litwa będzie obchodzić Dzień Konstytucji 3 Maja

Litewski Sejm zaaprobował w pierwszym czytaniu propozycję posła partii konserwatywnej Emanuelisa Zingerisa, by na Litwie był obchodzony Dzień Konstytucji 3 Maja. Dzień ten nie byłby jednak wolny od pracy.

Ostateczną decyzję w sprawie obchodów Dnia Konstytucji 3 Maja litewski parlament ma przyjąć do końca tego roku.

Zingeris proponuje obchodzenie nie tylko Dnia Konstytucji 3 Maja, uchwalonej w 1791 r. ustawy regulującej ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów, lecz także dnia 20 października, kiedy to została przyjęta poprawka do Konstytucji, głosząca, że Polska i Litwa mają równe prawa w zarządzaniu wspólnym państwem.

W społeczeństwie litewskim wiedza o Konstytucji 3 Maja jest ciągle niewielka. W podręcznikach szkolnych wspomina się o niej dosłownie jednym zdaniem. Ciągle panuje tu opinia, że Unia Lubelska z 1569 r. odebrała Litwie suwerenność. Podczas obrad nad propozycją posła Zingerisa jeden z litewskich parlamentarzystów zaproponował nawet, by Dzień Konstytucji 3 Maja ogłosić dniem tragedii Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Kowno upamiętni wizytę Jana Pawła II

Rada miejska Kowna postanowiła upamiętnić wizytę Jana Pawła II w tym mieście przez nadanie imienia polskiego papieża wzgórzu, na którym odbyło się jego spotkanie z wiernymi.

Jest to jedno z najpiękniejszych zalesionych wzgórz na lewym brzegu Niemna, z którego rozciąga się widok na 400-tysięczne miasto.

Jan Paweł II odbył pielgrzymkę na Litwę we wrześniu 1993 roku.

Na posiedzeniu rady miejskiej, na którym zapadła decyzja o uczczeniu pamięci papieża-Polaka, zastanawiano się również nad alternatywnymi propozycjami radnych, aby nadać imię Jana Pawła II któremuś z placów lub którejś z ulic Kowna.

Najniebezpieczniej na drogach Litwy, Łotwy i Estonii

Na Litwie, Łotwie i Estonii zanotowano w ubiegłym roku najwięcej w całej Unii Europejskiej zgonów w wypadkach drogowych – poinformowała Europejska Rada Bezpieczeństwa Transportu.

Te trzy kraje zanotowały w 2006 roku najwyższy wskaźnik śmierci w wypadkach drogowych w przeliczeniu na milion mieszkańców. W ubiegłym roku w całej UE śmierć na drogach poniosło około 39 200 osób. W latach 2001-2006 wzrosła liczba wypadków ze skutkiem śmiertelnym w Estonii, Bułgarii, Rumunii, Węgrzech i na Litwie. Najmniej osób w ubiegłym roku (27 na milion ludzi) zginęło na drogach niewielkiej Malty, w Holandii wskaźnik ten wyniósł 45 osób. Na przeciwległym biegunie jest Litwa, gdzie śmierć w wypadkach drogowych poniosły 223 osoby na milion mieszkańców.

Największy postęp w bezpieczeństwie na drogach zanotowano w Luksemburgu, Francji i Portugalii.

 Nauczyciele rozpoczęli serię strajków ostrzegawczych

Domagający się wyższych zarobków litewscy nauczyciele rozpoczęli na początku listopada serię strajków ostrzegawczych.

Wiceprzewodniczący Związków Zawodowych nauczycieli litewskich (LEWTU) Eugenijus Jesinas powiedział, że w akcjach strajkowych bierze udział ok. tysiąca nauczycieli.

Premier Litwy Gediminas Kirkilas oświadczył, że strajki zorganizowała wyłącznie ta część związków pracowników oświaty, która odrzuca dialog z rządem. Zapowiedział on wzrost od roku 2008 wynagrodzeń nauczycieli o 15 proc.

Tymczasem pracownicy resortu edukacji domagają się natychmiastowej 20-procentowej podwyżki i kolejnej o 30 proc. od 1 stycznia 2008 roku.

Związki Zawodowe podają, że na Litwie brakuje 1500 nauczycieli, toteż pedagodzy są nadmiernie obciążeni, co obniża jakość nauczania.

Według danych urzędu statystycznego, w drugim kwartale tego roku przeciętne wynagrodzenie nauczycieli na Litwie wyniosło brutto 1793 lity, czyli 1345 litów na rękę. Przeciętne wynagrodzenie na Litwie – to 1367 litów netto.

Aleksandra Akińczo

Wstecz