W poniedziałek, 14 stycznia, w Domu Kultury Polskiej w Wilnie odbyło się spotkanie Marszałka Sejmu RP Bronisława Komorowskiego ze społecznością polską na Litwie. Przebywający w naszym kraju z dwudniową wizytą Bronisław Komorowski wziął m. in. udział w uroczystościach związanych z obchodami 13 stycznia Dnia Obrońców Wolności, spotkał się z prezydentem Valdasem Adamkusem, przewodniczącym litewskiego Sejmu Viktorasem Muntianasem, premierem Gediminasem Kirkilasem oraz ministrem spraw zagranicznych Petrasem Vaitekunasem.

Rozmowy Marszałka z czołowymi przedstawicielami państwa litewskiego dotyczyły wszystkich ważnych problemów w stosunkach polsko-litewskich, jak też spraw polskiej mniejszości narodowej na Litwie oraz litewskiej w Polsce. W ramach wizyty Bronisław Komorowski otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu im. Mikołaja Romera w Wilnie oraz złożył wizytę u księdza prałata Józefa Obrembskiego w Mejszagole.

W zorganizowanym w DKP spotkaniu wzięli udział przedstawiciele polskich środowisk na Litwie – nauczyciele, dyrektorzy szkół polskich, reprezentanci samorządów rejonu wileńskiego, solecznickiego, trockiego oraz miasta Wilna, przedstawiciele ZPL i AWPL, innych polskich organizacji społecznych. W imieniu zebranych dostojnego gościa przywitał prezes ZPL Michał Mackiewicz, który przekazał też na jego ręce Alternatywny Raport ZPL i Polskiej Macierzy Szkolnej, dotyczący wdrażania Konwencji Ramowej Rady Europy o Ochronie Mniejszości Narodowych na Litwie.

„Wolność jest bardzo ważna i warta tego, by o nią zabiegać, dbać i czuć się cząstką polskiego ducha” – powiedział Marszałek na wstępie przemówienia. – „Gdy dziękowałem stronie litewskiej za to, że prezydent niepodległej Litwy był obecny w Polsce na uroczystościach 11 listopada, to pomyślałem sobie: kto by myślał, że dożyjemy czasu, gdy prezydent Litwy będzie przyjeżdżał do Polski, a Marszałek polskiego Sejmu – do Wilna. Po to, by zaznaczyć, że wolność jest czymś, co nas łączy. Ze wspólną walką o wolność oraz z tym, jak ją zagospodarujemy, wiąże się także wiele spraw ważnych dla Polaków na Litwie – mówił Marszałek. – Mało kto w Polsce wie tak dobrze jak tu, na Wileńszczyźnie, jak boli utracona ojcowizna, Ojczyzna, utracona duma, majątek, jak boli utracony honor i sponiewieranie tradycji. Jest to straszliwe doświadczenie ludzi z Kresów. Jestem stąd, moje serce jest stąd. Moja rodzina, gdzie zginął rozstrzelany stryj, partyzant VI brygady wileńskiej AK, wywodzi się spod Rakiszek. Znam Litwę z opowieści rodzinnych i znam Wilno z niemojego dzieciństwa. Gdy przyjechałem do Wilna po raz pierwszy, mieszkająca w Białej Wace moja ciotka powiedziała: „Czy rozumiesz, że to wy stąd uciekliście, a my zostaliśmy?”. Urodziłem się na Dolnym Śląsku, a ona została na Wileńszczyźnie by walczyć o polskość”.

Zdaniem Bronisława Komorowskiego, problem Polaków na Wileńszczyźnie – to nie tylko problem trudnej historii. „Nie jest to problem wyłącznie mniejszości narodowej, ale także problem standardów światowych i europejskich, jak też problem litewskiej wolności. Jestem głęboko przekonany, że można mieć polskie marzenia, polskie skojarzenia, polskie wspomnienia z Wilna i Wileńszczyzny i niekoniecznie są one dla Litwinów groźne”. Jak powiedział Marszałek, wspólne ramy UE zachęcają, pomagają, a nawet wymuszają wypełnianie przez państwa członkowskie standardów dotyczących pisowni nazwisk, prawa mniejszości narodowych do podwójnych napisów oraz prawa do szczególnej troski o szkolnictwo... „Myślę, że jeszcze na wiosnę sprawa ustaw, decydujących o prawie wyboru pisowni nazwisk i imion, będzie w końcu przedmiotem obrad litewskiego Sejmu. Myślę, że Polacy na Wileńszczyźnie odczują w sposób satysfakcjonujący pozytywne skutki naszego wspólnego członkostwa w Unii Europejskiej i zbliżającego się szczególnego partnerstwa polsko-litewskiego”... Marszałek wyraził poparcie dla rodaków w dążeniu do rozsądnego zagospodarowania polskiej niepodległości w ramach państwa litewskiego.

Przedstawiciele polskich środowisk przedstawili aktualne kwestie i problemy. Mówili o problemach ze zwrotem ziemi, o perspektywach rozwoju i polepszenia jakości studiów w Filii Uniwersytetu Białostockiego w Wilnie, o problemach oświaty polskiej, o używaniu języka ojczystego w życiu publicznym, o aktualnych problemach kombatantów AK. Na zakończenie spotkania ze społecznością polską prezes ZPL Michał Mackiewicz wręczył Marszałkowi Sejmu RP popiersie Józefa Piłsudskiego na kamieniu z Zułowa z nakazem, jak to podkreślił, by władze RP dbały „o naszą Polskę, naszą Rzeczypospolitą, byśmy wszyscy mogli być dumni z Ojczyzny”.