Wybory sejmowe 2008

Podczas październikowych wyborów parlamentarnych Akcja Wyborcza Polaków na Litwie zdobyła trzy mandaty poselskie. Sięgnęli po nie w okręgach jednomandatowych przewodniczący AWPL Waldemar Tomaszewski, prezes ZPL Michał Mackiewicz oraz prezes ZPL rejonu trockiego Jarosław Narkiewicz.

„Nasz wynik jest dobry. Od czasu wprowadzenia na Litwie dla partii mniejszości progu wyborczego w 1996 roku, po raz pierwszy będziemy mieli trzech a nie dwóch posłów. Po prawie 20 latach niepodległości kraju nie tracimy, lecz wzmacniamy pozycję” – powiedział Waldemar Tomaszewski.

Tomaszewski zaznaczył, iż na Wileńszczyźnie frekwencja była znacznie wyższa aniżeli średnia w kraju. W całej Litwie wyniosła około 40 proc., a w niektórych miejscowościach zamieszkałych przez Polaków – nawet 70 proc.

Wybory parlamentarne na Litwie wygrała litewska partia konserwatywna Związek Ojczyzny-Litewscy Chrześcijańscy Demokraci, zyskując w 141-osobowym Sejmie 45 mandatów poselskich. Konserwatyści wystąpili też z inicjatywą tworzenia koalicji centroprawicowej. Na czele rządu stanie ich lider Andrius Kubilius. Przewodniczącym Sejmu po trudnej przeprawie (gdyż dopiero w drugim głosowaniu) został natomiast 43-letni lider nowo powstałej Partii Wskrzeszenia Narodowego Arunas Valinskas, jeden z czołowych litewskich showmanów.

Akcja Wyborcza Polaków na Litwie nie rozważa na razie możliwości poparcia koalicji, gdyż – jak twierdzi Tomaszewski – „za wcześnie o tym mówić”. Zaznacza jednak, że „przyszła koalicja, jaką utworzą co najmniej cztery partie, będzie krucha. Nasze głosy staną się więc istotne, co postaramy się wykorzystać”.

W pierwszych dniach obrad trzech posłów z ramienia AWPL dołączyło do frakcji Partii „Porządek i Sprawiedliwość”, która liczy łącznie 18 posłów.

Przedstawiciel zwycięskiej w ostatnich wyborach na Litwie partii konserwatywnej Gintaras Songaila wystąpił z oświadczeniem, aby Główna Komisja Wyborcza ustaliła, czy wybrani do Sejmu Polacy są lojalni wobec państwa litewskiego.

Przewodniczącemu Akcji Wyborczej Polaków na Litwie Waldemarowi Tomaszewskiemu i przewodniczącemu Związku Polaków na Litwie Michałowi Mackiewiczowi, Songaila zarzucił, iż wypełniając ankiety kandydatów na posłów zataili fakt, że są posiadaczami Karty Polaka. Według niego zataili w ten sposób swe zobowiązania wobec obcego państwa.

Tomaszewski i Mackiewicz Karty Polaka otrzymali 16 czerwca podczas wizyty prezydenta Lecha Kaczyńskiego na Litwie.

Zgodnie z litewską konstytucją osoba startująca w wyborach parlamentarnych nie może być związana przysięgą bądź jakimś zobowiązaniem z obcym państwem.

„Istnieją podstawy do twierdzenia, że wybrani do parlamentu Mackiewicz i Tomaszewski są prawnie związani z obcym państwem” – napisał w oświadczeniu Songaila.

Główna Komisja Wyborcza, która, by rozpatrzyć oświadczenie Songaily, zbierała się parokrotnie, ostateczną decyzję podjęła w noc poprzedzającą składanie przez parlamentarzystów przysięgi w dniu 17 listopada br. Posłów z ramienia AWPL Waldemara Tomaszewskiego i Michała Mackiewicza dopuszczono do niej, aczkolwiek Główna Komisja Wyborcza wystąpiła do Sejmu i prezydenta RL Valdasa Adamkusa, by ci zasięgnęli opinii Sądu Konstytucyjnego, czy przyjęcie Karty Polaka wiąże się ze zobowiązaniami wobec innego państwa.

12 i 26 października br. na Litwie odbywały się wybory do Sejmu RL. Aktywny w nich udział wzięła też społeczność polska pod przewodnictwem Akcji Wyborczej Polaków na Litwie. W szranki wyborcze w okręgach wielomandatowych i jednomandatowych stanęło w sumie 143 kandydatów.

Jako Polacy na Litwie wykazaliśmy jedność i poparcie dla konieczności integracji naszych szeregów, co potwierdza fakt, że ogółem w dwóch turach wyborów kandydaci AWPL, popierani przez Związek Polaków na Litwie oraz około 30 innych organizacji społecznych, uzyskali bez mała 90 tysięcy głosów. I chociaż tym razem zabrakło minimalnego ułamka procentu do przekroczenia narzuconego nam 5-procentowego progu, tym niemniej potrafiliśmy po raz kolejny dowieść, iż w jedności stanowimy pokaźną siłę, zdobywając w okręgach jednomandatowych 3 mandaty poselskie: w okręgu wileńsko-solecznickim już w pierwszej turze zwyciężył Waldemar Tomaszewski, w okręgu wileńsko-trockim – Jarosław Narkiewicz oraz w okręgu szyrwincko-wileńskim – niżej podpisany Michał Mackiewicz.

Przyjmując to zwycięstwo jako kredyt ogromnego zaufania ludzi, chcę serdecznie podziękować wszystkim, którzy oddali głos na mnie, wszystkim znanym i nieznanym aktywistom tej kampanii wyborczej, kto z poświęceniem oraz pełnym oddaniem pracował na nasz wspólny sukces. Zapewniam, że uczynię wszystko, by nie zawieść zaufania, jakim zostałem obdarzony i godnie reprezentować społeczność polską w Sejmie RL.

Michał Mackiewicz, prezes Związku Polaków na Litwie