Na Litwie przerwano retransmisję pierwszego programu TVP. Jak twierdzi Litewskie Zrzeszenie Telewizji Kablowych (LZTK) uczyniono to na wniosek strony polskiej.

„Retransmitowaliśmy ten program na mocy porozumienia z TVP S. A. z roku 2001. Teraz TVP odwołało je, dlatego też telewizje przestały go retransmitować” – powiedział przedstawiciel Zrzeszenia Telewizji Kablowych Marius Daukantas.

Poinformował on, że obecnie strona litewska negocjuje z Telewizją Polską kwestię przedłużenia retransmisji TVP Polonia, a także TVP Info i TVP Kultura. Negocjacje mają się zakończyć na przełomie września i października br.

„To oburzające, że nasze telewizje kablowe retransmitują dziesiątki programów rosyjskich i tylko kilka polskich. A teraz pozostaje praktycznie jedynie TVP Polonia” – nie kryje rozczarowania przewodniczący Związku Polaków na Litwie Michał Mackiewicz.

„Białoruś zamierza do 2015 r. wybudować pierwszy z dwóch reaktorów nowej elektrowni atomowej, zaś produkowaną energię elektryczną eksportować na Litwę” – oświadczył na początku września po spotkaniu z premierem Gediminasem Kirkilasem w Druskienikach premier Białorusi Siergiej Sidorski.

Szef rządu litewskiego określił takie plany jako krok słuszny. „Dlaczegóż by Białoruś miała wypaść z kontekstu, skoro cała Europa powraca do energetyki atomowej” – powiedział.

Według „Gazety Wyborczej”, premier Litwy, spotykając się z premierem Białorusi, dokonał wyłomu w polityce UE, która z powodu naruszania przez Mińsk praw człowieka zakazuje kontaktów z białoruskimi urzędnikami rangą powyżej wicepremiera.
Gediminas Kirkilas, uzasadniając motywację takiego spotkania, mówi, że Białoruś wkroczyła na drogę postępu – zwolniła więźniów politycznych oraz zaprosiła na wybory obserwatorów OBWE.

Były prezydent RP Lech Wałęsa otrzymał na początku września Odznakę Honorową „Gwiazda Millenium Litwy”. W ten sposób oceniono jego zasługi dla Państwa Litewskiego oraz dla polityki zagranicznej Litwy.

Odznaczenie ustanowiono w ubiegłym roku z okazji obchodów tysiąclecia pierwszej pisemnej wzmianki o Litwie (co miało miejsce w 1009 r.). Mogą je otrzymać Litwini i obywatele innych państw za zasługi w promowaniu dobrego imienia Litwy.

Gratulując Wałęsie ambasador Litwy w Polsce Egidijus Meilunas zaznaczył, że nagrodzony, piastując urząd prezydenta oraz wcześniej jako lider „Solidarności”, założył podwaliny dobrosąsiedzkich stosunków między Litwą a Polską.

Wałęsa wyraził radość, iż „bratnie narody” – jakimi, w jego opinii, są Polacy i Litwini, rozumieją, że jest szansa „na wykluczenie tego, co było złe we wzajemnych stosunkach” i budowę wspólnej Europy.

Dotychczas „Gwiazdą Millenium Litwy” zostało uhonorowanych kilkunastu Polaków, w tym: minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski oraz były prezes Zarządu PKN „Orlen” Piotr Kownacki.

Ponad 1000 osób zgromadził pogrzeb hrabiego Alfreda Tyszkiewicza, który 10 sierpnia miał miejsce w Połądze.

W ceremonii pogrzebowej wzięli udział mieszkańcy Połągi, krewni żony hrabiego – Urszuli, a także jego syn, 68-letni lekarz Adam Tyszkiewicz, zamieszkały w USA. Koszty tej smutnej ceremonii pokryło miasto.

95-letni hrabia Tyszkiewicz, który zmarł 10 lipca w Warszawie, został pochowany na starym miejskim cmentarzu, gdzie spoczywają członkowie rodziny Tyszkiewiczów. Hrabia Alfred Tyszkiewicz był ostatnim z dziesięciorga dzieci Antoniny i Feliksa Tyszkiewiczów, właścicieli pałacu w Połądze.

Pożegnanie z Tyszkiewiczem nastąpiło w przededniu pogrzebu. Urnę z prochami wystawiono w salonie jego domu – pałacu Tyszkiewiczów, obecnego Muzeum Bursztynu. Msza żałobna odbyła się w miejskim kościele, wybudowanym przez dziadków zmarłego.

Pałac Tyszkiewiczów w Połądze wzniesiono na zlecenie Feliksa Tyszkiewicza pod koniec XIX w. nad samym brzegiem morza, otacza go ogromny piękny park. Gdy po II wojnie światowej w obawie przed represjami Tyszkiewiczowie wyjechali do Polski, pałac upaństwowiono. Od 1963 roku mieści się tu Muzeum Bursztynu.

Po odzyskaniu przez Litwę niepodległości hrabia Alfred Tyszkiewicz uzyskał obywatelstwo litewskie, odzyskał też część posiadłości w Połądze. Swoich praw do pałacu zrzekł się jednak na rzecz miasta, w zamian za co otrzymał honorowe obywatelstwo Połągi.

Premier Gediminas Kirkilas zaprzeczył, rzekomo Litwa w zamian za pozwolenie UE na przedłużenie pracy Ignalińskiej Elektrowni Atomowej lub za zmniejszenie cen na rosyjskie surowce nie będzie bojkotowała projektu budowy Gazociągu Północnego.

„Nie targujemy się i nikt tego się nie domaga. Obecnie wszystkie nasze działania są skierowane na przedstawienie wyczerpującej informacji o sytuacji, jaka zaistnieje po 2009 roku, gdy zostanie wyłączona ignalińska siłownia” – powiedział Kirkilas.

Litwa mogłaby zaoferować Polsce dostawę tysiąca megawatów energii elektrycznej włącznie z 3400 megawatów, jakie miałaby produkować przyszła litewska elektrownia atomowa – oświadczył premier Litwy Gediminas Kirkilas.

Jak zaznaczył, negocjacje w sprawie dokładnego udziału Polski w wytwarzanej przez przyszłą elektrownię mocy zostaną podjęte dopiero po zbudowaniu łącza między systemami energetycznymi Litwy i Polski.

Na podstawie podjętych wobec Unii Europejskiej zobowiązań, Litwa musi do roku 2009 ostatecznie wyłączyć jedyny pracujący dotąd w elektrowni atomowej w Ignalinie reaktor radzieckiej konstrukcji o mocy 1500 megawatów. Litewski rząd planuje przy współudziale Estonii, Łotwy i Polski zbudować w zamian nowoczesną siłownię jądrową.