Związek Polaków na Litwie oraz redakcje „Magazynu Wileńskiego” i „Naszej Gazety”

sfinalizowały konkurs, poświęcony 150. rocznicy Powstania Styczniowego

Po „burzy mózgów” naszykowaliśmy 25 pytań dotyczących sytuacji, w jakiej doszło do wybuchu powstania, jego przebiegu jak w Polsce tak na Litwie, bitew, bohaterów, tragicznych skutków wynikłych z popowstaniowych carskich represji. Pytania te regularnie zamieszczano na łamach wyżej wspomnianych tytułów prasowych. Tam też zresztą pojawiły się teksty pomocne w znalezieniu odpowiedzi na nie.

Na odzew nie musieliśmy długo czekać. Jako pierwszy „głos zabrał” nauczyciel historii z Wileńskiego Gimnazjum im. Jana Pawła II Wiktor Łozowski (notabene wielokrotny laureat organizowanego przez „Macierz Szkolną” konkursu, mającego wyłonić najlepsze polskie szkoły i pedagogów z poszczególnych przedmiotów). A dalej poczta na kopertach, oznakowanych stosownym dopiskiem, coraz bardziej i bardziej wydłużała listę uczestników. Tych indywidualnych jak też grupowych, gdyż w ostatecznym rozrachunku otrzymaliśmy sporządzone przez uczniów Wileńskich Gimnazjów im. A. Mickiewicza oraz Jana Pawła II trzy odpowiedzi trójnazwiskowe i dwie podpisane przez duety. Skoro mowa o naszych placówkach oświatowych, wypada obok wyżej wymienionych koniecznie równie złotymi zgłoskami odnotować obecność na konkursowej liście Wileńskiej Szkoły Średniej im. J. I. Kraszewskiego, Wileńskiej Szkoły Średniej im. Wł. Syrokomli, Gimnazjum im. K. Parczewskiego w Niemenczynie, Jaszuńskiej Szkoły Średniej im. M. Balińskiego, Bujwidzkiej Szkoły Średniej, Bezdańskiej Szkoły Średniej im. J. Słowackiego, Rukojńskiej Szkoły Średniej.

W miarę, gdy konkurs nabierał rumieńców, rozszerzała się też jego „geografia”. Z rejonu święciańskiego odpowiedź nadesłała Pelagia Jaśkiewicz; z trockiego – Edward Mackiewicz; z wileńskiego – Henryk Borkowski, Ewelina Aliukonyte, Wiktoria Bakłagina, Beata Gancewska, Karolina Klimaszewska, Daniel Jankowski, Waldemar Baran, Dorota Szulska, Agata Orłowska; z solecznickiego – Stanisław Songin, Daniela Wojcinowicz, Katarzyna Tomaszewicz. Zgodnie z przypuszczeniami, szczególnie nie „spało w czapkę” Wilno, skąd konkursowa poczta była najbogatsza, gdyż w osobach: Seweryna Bacewicza, Tomasza Bożerockiego, Izabeli Gawrik, Katarzyny Kuczyńskiej, Małgorzaty Kuncewicz, Wiktora Łozowskiego, Agnieszki Masalitie, Daniela Masiewicza, Daniela Najmowicza, Michała Pietkiewicza, Eryka Rawdanowicza, Agnii Rawdo, Dawida Rusieckiego, Moniki Siemak, Aliny Siemionowej, Gabrieli Wilemo-Gotkowicz, Henryka Wiśniewskiego, Karoliny Wojtkiewicz, Adrianny Wołosewicz, Eweliny Wołowiczewej, Joanny Zawalskiej. Ba, nasz zamysł doczekał się nawet międzynarodowej obsady, a to za sprawą Roberta Bednarskiego, zamieszkałego w podwarszawskim Pruszkowie.

Odpowiedzi na każde z pytań, choć w swej istocie trafne, były zróżnicowane pod względem włożonego w nie wysiłku. Większość ograniczała się do jednego lub kilku zdań, choć w przypadku tych grupowych znalazły się przypominające całe rozprawy naukowe, co w szczególności dotyczy pracy trzech uczennic klasy 4G Wileńskiego Gimnazjum im. A. Mickiewicza: Moniki Siemak, Joanny Zawalskiej i Aliny Siemionowej. Skrzętnie oprawiona liczyła 37 stron (!) gęsto usianych drukiem komputerowym i była podparta licznymi materiałami źródłowymi, wyciągami z pamiętników, zdjęciami, poezją. Gdy się ją czytało, ręce same składały się do oklasków na znak podziwu dla wnikliwości penetracji tematu.

Jak się okazało, konkurs spełnił też po części misję uwieczniającą w postaci bardziej trwałej niż papierowa. Po tym, gdy w jednym z numerów „Magazynu Wileńskiego” ukazał się wielce poznawczy tekst pióra Alwidy Antoniny Bajor o mężnym dowódcy powstania Bolesławie Kajetanie Kołyszce, z którego niezbicie wynikało, że został on ochrzczony w kościele pw. św. Michała Archanioła w Butrymańcach, Zdzisław Palewicz – mer rejonu i prezes Solecznickiego Oddziału Rejonowego Związku Polaków na Litwie podjął rychłą decyzję o umieszczeniu na ścianie tej świątyni tablicy pamiątkowej. Jej uroczyste odsłonięcie, połączone z poświęceniem przez proboszcza parafii ks. Szymona Wikłę, nastąpiło w dniu 18 sierpnia br.

14 grudnia w siedzibie Związku Polaków na Litwie odbyło się natomiast podsumowanie konkursu z zaproszeniem 36 osób, uznanych przez organizatorów za laureatów. W miarę jak ci przybywali, trudno było się oprzeć radości widokiem tylu młodych twarzy. Bo rokuje to dobrą nadzieję, że ten bohaterski zryw powstańczy nie pójdzie w zapomnienie.

Gospodarz uroczystości – poseł na Sejm RL i prezes ZPL Michał Mackiewicz serdecznie powitał niecodziennych gości, nie szczędził pochwał wszystkim razem i każdemu z osobna za zgłębienie wiedzy o wydarzeniu, na którego etosie mimo klęski wychował się Marszałek Józef Piłsudski – główny architekt Niepodległości po 123 latach niewoli. A potem nastąpiło rozdanie nagród, którymi były albumy i książki Wydawnictwa Polskiego w Wilnie „Magazyn Wileński”, nośniki pamięci USB oraz czekoladowe słodycze, zważywszy przedświąteczny adwentowy okres.

Decyzją organizatorów, najbardziej okazałe trofea przypadły wymienionemu trio maturzystek z „Mickiewiczówki” jak też szkolnym historykom: emerytowanemu – Henrykowi Borkowskiemu oraz nauczającym – Wiktorowi Łozowskiemu oraz Tomaszowi Bożerockiemu. Panom Henrykowi Borkowskiemu i Edwardowi Mackiewiczowi oddano przy okazji odbierania przez nich nagród słowne honory za konkursowe „weteraństwo”, gdyż każdy ma na swym koncie po trzy udziały. Posiadaczkami albumów „Wilno po polsku” i czekoladowych słodyczy zostały natomiast nauczycielki Wileńskiego Gimnazjum im. Jana Pawła II Czesława Osipowicz, Niemenczyńskiego Gimnazjum im. K. Parczewskiego – Irena Komar oraz Wileńskiego Gimnazjum im. A. Mickiewicza – Anna Makowska, które „natchnęły” swych wychowanków do udziału, a potem służyły pomocnymi radami.

Każdy z obecnych obok toreb z nagrodami rzeczowymi zabrał też z pewnością do domu w sercach głębię jakże wymownego w treści muzycznego przesłania. Monika Jodko, Krzysztof Stankiewicz i Jarosław Królikowski majestatycznie wykonali piosenki patriotyczne z repertuaru Pawła Orkisza oraz parę utworów, do których słowa i muzykę napisał ojciec Moniki – Jan Jodko.

Strawie duchowej towarzyszyła też ta konieczna dla ciała. Na poczęstunek złożyły się bowiem kybyny z rosołem, owoce, kawa i herbata ze słodyczami. Konsumpcję poprzedziło przełamanie się opłatkiem i podzielenie się życzeniami na rok 2014.

Wypada wierzyć, że wypowiadane przy pożegnaniu: „Do kolejnego konkursu!” znajdzie w przyszłości niejedno praktyczne wcielenie. A nim to nastąpi, wypada przeogromnie podziękować wydziałowi konsularnemu Ambasady RP w Wilnie, z którego pomocą na tegoroczną batalię wiedzy udało się pozyskać środki finansowe w Ministerstwie Spraw Zagranicznych RP w ramach konkursu na realizację zadania „Współpraca z Polonią i Polakami za Granicą”.

Fot. Paweł Stefanowicz

1. Ewelina Aliukonyte

2. Seweryn Bacewicz

3. Wiktoria Bakłagina

4. Waldemar Baran

5. Robert Bednarski

6. Henryk Borkowski

7. Tomasz Bożerocki

8. Beata Gancewska

9. Izabela Gawrik

10. Daniel Jankowski

11. Pelagia Jaśkiewicz

12. Karolina Klimaszewska

13. Katarzyna Kuczyńska

14. Małgorzata Kuncewicz

15. Wiktor Łozowski

16. Edward Mackiewicz

17. Agnieszka Masalitie

18. Daniel Masiewicz

19. Daniel Najmowicz

20. Agata Orłowska

21. Michał Pietkiewicz

22. Eryk Rawdanowicz

23. Agnija Rawdo

24. Dawid Rusiecki

25. Monika Siemak

26. Alina Siemionowa

27. Stanisław Songin

28. Dorota Szulska

29. Katarzyna Tomaszewicz

30. Gabriela Wilemo-Gotkowicz

31. Henryk Wiśniewski

32. Daniela Wojcinowicz

33. Karolina Wojtkiewicz

34. Adrianna Wołosewicz

35. Ewelina Wołowiczewa

36. Joanna Zawalska