Były to już 19. z kolei spotkania artystyczne kresowiaków w Mrągowie, które się odbywają tu u schyłku lata. Tego roku wypadły na 9-11 sierpnia, ściągając do uroczego miasteczka nad jeziorem Czos tysiące osób: uczestników, gości, widzów – miłośników twórczości kresowej.

Z Litwy przyjechało na festiwal blisko 100 osób. Tym razem Wilno i Wileńszczyznę reprezentowało pięć zespołów: „Wilia” (pełny skład), „Wilenka” (zespół taneczny), „Jawor” z Awiżeń, Kapela StaraNowa z Niemenczyna, Trio zespołu „Połuknianie”. Oprócz zespołów przyjechali też twórcy (niekoniecznie ludowi): Michał Jankowski ze świątkami z drewna, Tadeusz Romanowski – z obrazami. Ale nie zabrakło też palmiarki, a nawet koronczarki…

Festiwal rozpoczął się w piątkowe słoneczne południe występami pierwszych przybyłych zespołów. A o godz. 17 Pani Burmistrz Mrągowa Otolia Siemieniec z Panią Prezes Mrągowskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej Anielą Dobielską ogłosiły początek festiwalu. Kwadrans później w Centrum Kultury i Turystyki nastąpiło otwarcie wystaw.

Pierwsza z nich – „Polskie wydawnictwa na Kresach” – była zdominowana tytułami, ukazującymi się na Ukrainie. Litwa i Białoruś reprezentowały się znacznie skromniej.

Druga wystawa – malarska Towarzystwa Plastyków Polskich na Białorusi pt. „Powstaniu Styczniowemu i jego bohaterom w hołdzie” była tym wymowniejsza, że została zilustrowana pięknym katalogiem z biogramami autorów oraz historią Towarzystwa, wydanym przez Centrum Kultury i Turystyki w Mrągowie.

Wystawa fotograficzna Jerzego Karpowicza przedstawiała historię festiwalu – wszystkich spotkań kresowych, poczynając od pierwszego.

Po otwarciu wystaw przedstawiciele polskich zrzeszeń kresowych opowiadali o swojej działalności, a poeci recytowali wiersze (z Wilna wystąpili ze swą twórczością Apolonia Skakowska, Aleksander Śnieżko i Aleksander Sokołowski). Wieczorem w wypełnionej po brzegi sali CKiT zebrani obejrzeli musical „Kochanie bez granic” w wykonaniu zespołu „Grodzieńskie Słowiki” oraz występ zespołu „Sukces” z Mrągowa – od paru lat stałego uczestnika festiwalu.

Sobotnie słoneczne przedpołudnie zachęciło zespoły do występów na promenadzie koło CKiT, gdzie się rozmieściły wokół stragany z różnymi wyrobami. Niestety, około południa deszcz przegonił wszystkich pod dachy. Na szczęście, już o 17. koncert galowy odbywał się w amfiteatrze bez deszczu. Całość przeglądu sztuki kresowej prowadzili Anna Jopek z TVP2 oraz Ciotka Franukowa z Wincukiem z Wilna.

Rozpocząć galę wypadł zaszczyt dla „Wilii”. A potem się przeplatały – jak barwne nici w warsztacie tkackim – zespoły z Białorusi, Ukrainy, Litwy, Rosji. „Jawor” z Awiżeń zmieniała orkiestra jazzowa Henryka Banda z Sambora (Ukraina), a Kapelę StaraNowa z Niemenczyna – białoruski zespół „Prialica” z Grodna. Gdy ten zaśpiewał „Pierwszą Brygadę”, wstała cała widownia… Rodzinny zespół „Sachoń” z Lidy, dziecięcy „Kwiaty Bukowiny” z Czerniowiec, „Raduńskie Słowiki” (Białoruś, tuż przy granicy z Litwą), Trio zespołu „Połuknianie”, wokalno-instrumentalna „Akwarela” z Łucka, kapela „Polskie Kwiaty” z Grodna… Tancerze „Wilii” pokazali i zadziwili tańcami „Nocnych pastuchów” oraz „Z palmami”, a „Wilenka” – tańcem żydowskim.

Tradycyjnie koncert zakończył się wspólnym – zespołów i publiczności – odśpiewaniem „Sokołów”. Ci, którzy byli obecni, na brak wrażeń nie narzekali.

W niedzielę w kościele św. Wojciecha wystąpiły zespoły z Grodna, a poeci recytowali swoje wiersze. Tego dnia trwały jeszcze, przy ładnej pogodzie, występy zespołów, czynne były stragany z różnymi rękodziełami. Po południu ruszył pochód nad jezioro, gdzie się odbył piękny koncert Orkiestry Koncertowej Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego – jako podarunek MON-u dla kresowiaków i widzów.

Mrągowo żegnało uczestników i widzów – do przyszłego, jubileuszowego Festiwalu!

Fot. Jerzy Karpowicz