"Kresy" – ćwierć wieku przyjaźni z ojczystą poezją

Konkurs Poezji im. Adama Mickiewicza "Kresy", obejmujący na początku uczestników z trzech państw, dziś odbywa się w 25 krajach, gdzie brzmi i jest pielęgnowane słowo polskie. O nim właśnie, jak zaznaczył w swym wystąpieniu podczas inauguracji konkursu prof. Piotr Damulewicz, myśleli inicjatorzy zmagań poetyckich.
Nastrojową muzyką, obrazami z mickiewiczowskich miejsc i pięknymi strofami poezji powitali uczestników "Kresów 2016" byli laureaci Konkursu, aktorzy Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie: Jolanta Szałkowska, Łukasz Kamiński i Konrad Żytkowski. O tym, jakie znaczenie miał konkurs w jej życiu, opowiedziała zebranym Agnieszka Rawdo, wieloletnia uczestniczka, laureatka "Kresów", wychowanka Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie, dziś zawodowa aktorka, mająca już w swym dorobku twórczym wymarzoną rolę jakże wielu artystek – Julii w "Romeo i Julia" (zagrała ją w Teatrze Oskarasa Koršunovasa). Stwierdziła lakonicznie: 12 lat szkoły – to "Kresy" – najpiękniejsze chwile spotkań z ludźmi, miłość do literatury, poezji, teatru…
Finałowe zmagania konkursowe rozpoczęli, tradycyjnie, najmłodsi uczestnicy – dzieci w wieku do lat 12. Szanowne jury w składzie: Piotr Damulewicz, wykładowca Białostockiej Filii Akademii Teatru w Warszawie, Magda Kruszyńska, animator kultury z Białegostoku, Lilia Kiejzik, kierownik Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie i Irena Litwinowicz, kierownik Teatru Polskiego w Wilnie przystąpiło do jakże niełatwej, ale dającej wiele wzruszeń pracy – oceny deklamacji.
W najmłodszej grupie zaprezentowało swe umiejętności recytatorskie 19 dzieci. W ich repertuarze znalazły się obok wierszy Wieszcza Adama, utwory: Marii Konopnickiej, Juliana Tuwima, Jana Brzechwy, Doroty Gellner, Wandy Chotomskiej, Joanny Papuzińskiej oraz innych poetów, którzy pisali dla dzieci. Słuchaczy nie mogła nie cieszyć poprawna polszczyzna i wdzięk, z jakim młodociani artyści deklamowali wybrane wiersze. Serca nie tylko jurorów, ale też widowni skutecznie podbili Daniel Czerniawski i urocza Marysia Roszczyńska. Jak się okazało, to oni zostali zwycięzcami.
W kategorii wiekowej od lat 12 do 16 wystąpiło również 19 recytatorów. Obok urywków z poematu "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza były wiersze: Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Wisławy Szymborskiej, Jana Lechonia, Ludwika Jerzego Kerna, Władysława Broniewskiego, Bolesława Leśmiana oraz innych poetów – repertuar był naprawdę różnorodny, znalazła się tu również proza.
W najstarszej grupie – powyżej 16 lat – jurorzy wysłuchali 18 recytatorów. Tu, obok Mickiewicza, zdecydowanie królowała Wisława Szymborska, obok m. in. Ludwika Jerzego Kerna, prozy Henryka Sienkiewicza, Elizy Orzeszkowej, Sławomira Mrożka.
Siedmiogodzinny, prawdziwy maraton poetycki, dzięki swej różnorodności jednak nie nudził. A gdy jurorzy udali się na naradę, zebranych na sali Domu Kultury Polskiej swym przedstawieniem pt. "Zabawa w Tuwimki" rozweselił bardzo sympatyczny szkolny teatrzyk "Wesoła Gromada" z Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Wilnie, którym kieruje reżyser Irena Litwinowicz (zespół ten jest zwycięzcą tegorocznego Festiwalu Teatrów Szkolnych). A na dodatek – był wspaniały jubileuszowy tort.
Wszyscy jednak z niecierpliwością oczekiwali werdyktu jurorów. Protokół posiedzenia komisji oceniającej przeczytał jej przewodniczący Piotr Damulewicz. Jak wynikło z decyzji szanownych jurorów, w najmłodszej kategorii wiekowej oprócz trzech głównych miejsc przyznano też najwięcej, bo aż 5 wyróżnień, na co bezspornie dzieciaki zasłużyły. Ponadto zwycięzcy z tej grupy zostali po raz pierwszy zaproszeni na międzynarodowe "Kresy 2016" – spotkanie laureatów do Białegostoku. Jak zaznaczył Piotr Damulewicz, organizatorzy chcą pokazać publiczności w Macierzy, jaki poziom prezentują nie tylko dorośli laureaci, ale też młodsi uczniowie, których deklamacje i znajomość języka polskiego są godne uznania. 
Pierwsze miejsce w kategorii do lat 12 przyznano Marii Roszczyńskiej z Wileńskiej Szkoły Średniej im. Wł. Syrokomli (nauczycielka Wiesława Czernigowska); drugie – Danielowi Czerniawskiemu z Progimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie (nauczycielka Krystyna Kalitkiewicz); trzecie – Hubertowi Jakubowi Niewierowiczowi również z tego progimnazjum (nauczycielka Sabina Naruniec). Wyróżnienia otrzymali: Maria Jundo z Gimnazjum im. J. Śniadeckiego w Solecznikach (nauczycielka Regina Miłosz); Jakub Bill z Gimnazjum im. św. R. Kalinowskiego w Niemieżu (nauczycielka Beata Polakowska); Donata Savanevičiūtė ze Szkoły Podstawowej im. Cz. Miłosza w Pakienie (nauczycielka Alina Savanevičienė); Weronika Maria Wawro ze Szkoły-Przedszkola "Wilia" w Wilnie (nauczycielka Elwira Markiewicz); Agnieszka Stachowska z Wileńskiej Szkoły im. Sz. Konarskiego (nauczycielka Barbara Zinkiewicz).
W kategorii od lat 12 do 16 pierwsze miejsce zdobyła Stela Małyszko z Wileńskiej Szkoły Średniej im. Wł. Syrokomli (nauczycielka Wiesława Gawerska-Żwirblis); drugie – Ewa Novickaitė z Gimnazjum im. K. Parczewskiego w Niemenczynie (nauczycielka Irena Komar); trzecie – Ronald Dudziński z Gimnazjum im. J. Śniadeckiego w Solecznikach (nauczycielka Lilia Kutysz). W tej kategorii wiekowej przyznano trzy wyróżnienia. Otrzymali je: Sylwia Obłoczyńska z Gimnazjum w Ejszyszkach (nauczycielka Zofia Sokołowska); Damian Kondratowicz z Gimnnazjum "Żejmiana" w Podbrodziu (nauczycielka Alicja Pieślak) i Arnold Wojcinowicz z Gimnazjum im. J. I. Kraszewskiego w Wilnie (nauczycielka Joanna Szczygłowska).
W najstarszej grupie wiekowej, młodzieży powyżej lat 16, przyznano dwa wyróżnienia: Agacie Dorotko z Gimnazjum w Ejszyszkach (nauczycielka Wacława Iwanowska) oraz Edgarowi Zubelowi ze Szkoły Inżynieryjnej im. J. Lelewela w Wilnie (nauczyciel Oswald Kuźmicki). Trzy zwycięskie miejsca przypadły w tej kategorii młodym recytatorom: pierwsze miejsce zdobył Radosław Stasiło, drugie – Emil Szostak – obaj z Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie (nauczycielka Czesława Osipowicz); trzecie – Julian Germanowicz z Gimnazjum im. K. Parczewskiego w Niemenczynie (nauczycielka Aldona Sudenis). 
Zdobywcy dwóch pierwszych miejsc – Radosław Stasiło i Emil Szostak wraz ze swą nauczycielką Czesławą Osipowicz będą reprezentowali Litwę w Białymstoku, na spotkaniu laureatów "Kresów 2016" w dniach 5-10 grudnia br. W rezerwie jest też Julian Germanowicz. Wypada życzyć im powodzenia!
Jak zaznaczyła wiceprezes "Macierzy Szkolnej" Krystyna Dzierżyńska, tegoroczni uczestnicy i zwycięzcy oraz ich nauczyciele-instruktorzy obok dyplomów i kwiatów otrzymali też piękne wydania książkowe, czytniki i dodatki specjalne, ufundowane przez Fundację "Pomoc Polakom na Wschodzie". Ponadto sponsorami jubileuszowych "Kresów 2016" byli: Senat Rzeczypospolitej Polskiej, Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP, wydział konsularny Ambasady RP w Wilnie, prezydent m. Białystok Tadeusz Truskolaski, Podlaski Oddział Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", Dom Kultury Polskiej w Wilnie oraz Stowarzyszenie Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie "Macierz Szkolna". 
Fot. Iwona Klimaszewska