W gościnie u Jubilatów

26 Listopad 2015, Helena Ostrowska

VII Wileńskie Spotkania Sceny Polskiej. Ten międzynarodowy festiwal teatralny, który się odbywał w Wilnie w dniach 12-14 listopada, był osobliwy, bo połączony z 55. urodzinami gospodarza – Polskiego Studia Teatralnego. Zespołu teatralnego, który w ciągu ponad półwiecza miewał różne – gorsze i lepsze okresy, jeśli chodzi o działalność twórczą i frekwencję widzów, a który już od wielu lat z każdym rokiem wspina się na coraz wyższy szczebel popularności i sympatii swego widza. Właśnie swego, ponieważ ten teatr sam go sobie wychował. Rzetelnym stosunkiem do pracy na scenie, której ciężaru zespolacy nie odczuwają, chociaż wykonują ją na zasadach społecznych, po całodziennych obowiązkach zawodowych i rodzinnych. A to dlatego, że łączy ich wspólna pasja i miłość – TEATR. ..

Promieniowanie Ostrobramskiej

26 Listopad 2015, S. Anna Mroczek

..

Półtora wieku szkolnego życiorysu

26 Listopad 2015, Janina Lisiewicz

Tego roku Niemenczyn – miasteczko nad Wilią, leżące w odległości niespełna 25 kilometrów od Wilna, które może być dumne ze swojej historii – obchodzi jubileusz szczególny: mija 150 lat, odkąd miejscowe dzieci zaczęły regularnie pobierać tu naukę. Jubileuszowe obchody przygotowało Gimnazjum im. Konstantego Parczewskiego z polskim językiem wykładowym. W dniu 6 listopada społeczność gimnazjum, goście i przyjaciele na galowej uroczystości z okazji jubileuszu spotkali się w Wielofunkcyjnym Ośrodku Kultury w Niemenczynie...

Dożynki w przedszkolu

26 Listopad 2015, Danuta Michno, dyrektor przedszkola "Kluczyk"

Minęło już trochę czasu od naszego święta w przedszkolu, ale wciąż wracamy do niego w rozmowach w naszym gronie wychowawczym. ..

Zielona sukienka pamięcią "prasowana"

26 Listopad 2015, Henryk Mażul

Nie była, oj, jakże nie była łaskawa w XX wieku historia dla Wileńszczyzny! Ledwie skończyły się zsyłki gotowane przez władze carskie na Sybir i opłakiwanie klęski po Powstaniu Styczniowym, a tutejszych mieszkańców w krótkim odstępie czasu wystawiły na ciężką próbę dwie pożogi wojenne. Przygrywka do tej drugiej i sam jej przebieg miał nad wyraz opłakane skutki, gdyż pierwotnie w wyniku tajnej zmowy Ribbentrop-Mołotow na krótko, a następnie po zdradzieckiej Jałcie na długo znaleźli się oni poza kochaną Polską...

Polonezy "nie do tańca"

24 Listopad 2015, Edward Trusewicz

2015 – Rokiem Michała Kleofasa Ogińskiego. Tegorocznej jesieni minęła 250. rocznica urodzin Michała Kleofasa Ogińskiego. Imię kompozytora i dyplomaty uhonorowało UNESCO i litewski parlament. Instytucje te rok bieżący ogłosiły Rokiem Ogińskiego...

Sto lat szkolnego życiorysu

22 Październik 2015, Janina Lisiewicz

Przed stu laty, w okresie niemieckiej okupacji podczas I wojny światowej, w Wilnie rozpoczął się proces zakładania szkół z nauczaniem w języku ojczystym mieszkańców miasta. Powstało wówczas sześć gimnazjów: litewskie, żydowskie oraz cztery polskie. Staraniem tajnego Komitetu Edukacyjnego rozpoczęto też zakładanie szkół niższego szczebla. Były to początkowo szkoły kilkuklasowe, które z biegiem czasu przekształcano wraz z zapotrzebowaniem. Właśnie we wrześniu 1915 roku powstała taka placówka w osiedlu położonym nieopodal Wilna – Kolonii Wileńskiej. Jej założycielką i wieloletnią kierowniczką została wielce oddana swej pracy nauczycielka Anna Wojsznis-Michelowa, którą czynnie wspierała w misji organizowania nauczania dzieci jej siostra Jadwiga Wojsznis...

Tam sięgać pamięcią, gdzie Lwów i Wilno…

22 Październik 2015, Henryk Mażul

Polskie Kresy Wschodnie. Magiczny wręcz splot słowny. Splot nostalgiczny ze słownika narodowych pojęć, zwący polatywać myślami i pamięcią ku Wileńszczyźnie, Nowogródczyźnie, Grodzieńszczyźnie, Lwowszczyźnie, Ziemi Lidzkiej, Wołyniowi, Podolu. Przez dobrych kilka wieków tworzyły one bowiem zręby polskiej państwowości, a pomimo zmienności granic zajmowały rozległe połacie Rzeczypospolitej. ..

Teatr niczym witraż

22 Październik 2015, Janina Lisiewicz

Polskie Studio Teatralne w Wilnie obchodzi kolejny jubileusz. Symboliczna data, zestawiona z dwóch piątek – 50 i 5 – tak ją sobie rozłożyli na czynniki – może nawiązywać zarówno do mickiewiczowskiego 40 i 4, gdyż z Wieszczem łączy ich szczególna więź, jak też służyć do wyraźnego zaakcentowania tego, iż "dojrzały pięćdziesięciolatek" od nowa odlicza swój wiek. ..

W rodzinnej atmosferze

22 Październik 2015, Wojciech Piotrowicz

Na jubileusz 60-lecia Polskiego Zespołu Artystycznego Pieśni i Tańca "Wilia"..

Przyganiał premier...

22 Październik 2015, Lucyna Dowdo

Dawno, dawno temu, bo... na początku ubiegłego roku premierowi Algirdasowi Butkevičiusowi "w jakimś stopniu" było wstyd, że Litwa "dotychczas nie rozwiązała ustawowo kwestii podwójnego nazewnictwa ulic". Działo się to w czasach, gdy w rządzącej koalicji jeszcze była Akcja Wyborcza Polaków na Litwie, a w rządowym programie stało jak byk, że trzeba rozwiązać zarówno "kwestię pisowni imion i nazwisk", jak też "nazw ulic oraz miejscowości"...

W mojej ojczyźnie (...) Obraz Litwy we współczesnej polskiej poezji Wileńszczyzny

22 Październik 2015, Halina Turkiewicz

..

Dzwonek zwołuje do szkół

24 Wrzesień 2015, Janina Lisiewicz

Wileńska Szkoła Średnia im. Władysława Syrokomli należy do grona najliczniejszych placówek z polskim językiem nauczania na Litwie. Tego roku jej progi przekroczyło 860 uczniów. Tradycyjnie naukę pobierają dzieci i wnukowie dawnych roczników absolwentów, bowiem, działając przez wiele lat jako szkoła średnia nr 19, cieszyła się opinią placówki, dającej nie tylko solidne wykształcenie, ale też wychowującej młodzież w duchu polskich tradycji – to tu przecież na początku lat 70. ubiegłego wieku powstał pierwszy dziecięcy ludowy zespół pieśni i tańca "Wilenka"...

1 września nie tylko świąteczny

24 Wrzesień 2015, Janina Lisiewicz

Tego roku 1 września dzwonek zwołał do szkół ogólnokształcących na Litwie 330 tysięcy uczniów, o 13 tys. mniej niż przed rokiem. Będą się oni kształcili w 1200 placówkach – szkołach początkowych, podstawowych, średnich, progimnazjach oraz gimnazjach, w których pracę podjęło 33 tys. nauczycieli. Progi szkół tego roku przekroczyło 29 tysięcy pierwszoklasistów – o tysiąc mniej niż w roku ubiegłym. Pomimo to ich liczba jest większa niż abiturientów, których ubytek notujemy na ponad 3 tys. – z 30,5 tys. do 27 tys. ..

Ku Chrystusowemu źródłu

24 Wrzesień 2015, Henryk Mażul

W latach 60. ubiegłego wieku władze sowieckiej Litwy, zgodnie zresztą z ogólnozwiązkowymi dyrektywami Kremla, przypuściły zmasowane natarcie na tych, kto mimo przypominającego ciężki drogowy walec ateizmu jednał się nadal w życiu z Bogiem. Pełniący wtedy funkcję I sekretarza KC KPZR Nikita Chruszczow buńczucznie zapewniał, że jeszcze troszkę, a wyznawcy Chrystusa podzielą los wymarłych mamutów. By ten stan rzeczy maksymalnie przyśpieszyć, ostrze szczególne nie przebierającego w skutkach ataku wymierzono w kierunku szkół. Uczącym się tam młodszym i starszym wiekiem uczniom miano formować umysły z wyraźną dominantą materii nad duchem, w czym rolę szczególną przypisywano pedagogom. ..

(...) zostawić potomnym co się myśli, czuje...

24 Wrzesień 2015, Halina Turkiewicz

..

W wierszach, jak u siebie w domu

24 Wrzesień 2015, Monika Urbanowicz

Muzeum Władysława Syrokomli w Borejkowszczyźnie na wskroś przesiąknięte jest poezją. W okalających dworek drzewach pewnie uwiły sobie wygodne gniazdko muzy – Erato, Euterpe a może nawet Kaliope – i dzięki nim piękno słów od wieków wplata się w strofy, tworząc warkocz różnorodnych tematycznie wierszy...

Bóg błogosławił, ziemia plon wydała…

24 Wrzesień 2015, Henryk Mażul

Prawda jest taka, że chleb z dziada pradziada zyskał w naszej świadomości wymiar sacrum, co jakże trafnie ujął w jednej ze swych gawęd dobrze nam znany "lirnik wioskowy" Władysław Syrokomla: O zlepku żytni! Okruszyno marna! Jakże twe dzieje ciekawe dla człeka! Z twoimi losy tak ściśle się splata I jasny pałac, i chruściana chata!..

Broni wierni, gdy Ojczyzna w potrzebie

25 Sierpień 2015, Henryk Mażul

Już ledwie pięć lat dzieli nas od setnej rocznicy stoczonej w połowie sierpnia 1920 roku Bitwy Warszawskiej, która miała przeło mowe znaczenie dla zwycięstwa w wojnie polsko-sowieckiej. To dzięki geniuszowi Marszałka Józefa Piłsudskiego, takich dowódców jak m. in. Tadeusz Rozwadowski czy Władysław Sikorski, męstwu i ofiarności żołnierza polskiego, wspieranego żarliwymi modlitwami ludu Bożego udało się powstrzymać prące na zachód wojska bolszewickie i uratować od "czerwonej zarazy" nie tylko Polskę, ale też Europę...

Pałac w Jaszunach odzyskał świetność

25 Sierpień 2015, Henryk Mażul

Jaszuny, przypisane Ziemi Solecznickiej, a położone nad brzegiem wartkiej Mereczanki i przy ruchliwym trakcie łączącym Wilno z Lidą, przestały być prowincjonalną, zabitą dechami mieściną, odkąd w ich posiadanie w roku 1811 weszli Balińscy. ..