Dzwonek zwołuje do szkół

24 Wrzesień 2015, Janina Lisiewicz

Wileńska Szkoła Średnia im. Władysława Syrokomli należy do grona najliczniejszych placówek z polskim językiem nauczania na Litwie. Tego roku jej progi przekroczyło 860 uczniów. Tradycyjnie naukę pobierają dzieci i wnukowie dawnych roczników absolwentów, bowiem, działając przez wiele lat jako szkoła średnia nr 19, cieszyła się opinią placówki, dającej nie tylko solidne wykształcenie, ale też wychowującej młodzież w duchu polskich tradycji – to tu przecież na początku lat 70. ubiegłego wieku powstał pierwszy dziecięcy ludowy zespół pieśni i tańca "Wilenka"...

1 września nie tylko świąteczny

24 Wrzesień 2015, Janina Lisiewicz

Tego roku 1 września dzwonek zwołał do szkół ogólnokształcących na Litwie 330 tysięcy uczniów, o 13 tys. mniej niż przed rokiem. Będą się oni kształcili w 1200 placówkach – szkołach początkowych, podstawowych, średnich, progimnazjach oraz gimnazjach, w których pracę podjęło 33 tys. nauczycieli. Progi szkół tego roku przekroczyło 29 tysięcy pierwszoklasistów – o tysiąc mniej niż w roku ubiegłym. Pomimo to ich liczba jest większa niż abiturientów, których ubytek notujemy na ponad 3 tys. – z 30,5 tys. do 27 tys. ..

Ku Chrystusowemu źródłu

24 Wrzesień 2015, Henryk Mażul

W latach 60. ubiegłego wieku władze sowieckiej Litwy, zgodnie zresztą z ogólnozwiązkowymi dyrektywami Kremla, przypuściły zmasowane natarcie na tych, kto mimo przypominającego ciężki drogowy walec ateizmu jednał się nadal w życiu z Bogiem. Pełniący wtedy funkcję I sekretarza KC KPZR Nikita Chruszczow buńczucznie zapewniał, że jeszcze troszkę, a wyznawcy Chrystusa podzielą los wymarłych mamutów. By ten stan rzeczy maksymalnie przyśpieszyć, ostrze szczególne nie przebierającego w skutkach ataku wymierzono w kierunku szkół. Uczącym się tam młodszym i starszym wiekiem uczniom miano formować umysły z wyraźną dominantą materii nad duchem, w czym rolę szczególną przypisywano pedagogom. ..

(...) zostawić potomnym co się myśli, czuje...

24 Wrzesień 2015, Halina Turkiewicz

..

W wierszach, jak u siebie w domu

24 Wrzesień 2015, Monika Urbanowicz

Muzeum Władysława Syrokomli w Borejkowszczyźnie na wskroś przesiąknięte jest poezją. W okalających dworek drzewach pewnie uwiły sobie wygodne gniazdko muzy – Erato, Euterpe a może nawet Kaliope – i dzięki nim piękno słów od wieków wplata się w strofy, tworząc warkocz różnorodnych tematycznie wierszy...

Bóg błogosławił, ziemia plon wydała…

24 Wrzesień 2015, Henryk Mażul

Prawda jest taka, że chleb z dziada pradziada zyskał w naszej świadomości wymiar sacrum, co jakże trafnie ujął w jednej ze swych gawęd dobrze nam znany "lirnik wioskowy" Władysław Syrokomla: O zlepku żytni! Okruszyno marna! Jakże twe dzieje ciekawe dla człeka! Z twoimi losy tak ściśle się splata I jasny pałac, i chruściana chata!..

Broni wierni, gdy Ojczyzna w potrzebie

25 Sierpień 2015, Henryk Mażul

Już ledwie pięć lat dzieli nas od setnej rocznicy stoczonej w połowie sierpnia 1920 roku Bitwy Warszawskiej, która miała przeło mowe znaczenie dla zwycięstwa w wojnie polsko-sowieckiej. To dzięki geniuszowi Marszałka Józefa Piłsudskiego, takich dowódców jak m. in. Tadeusz Rozwadowski czy Władysław Sikorski, męstwu i ofiarności żołnierza polskiego, wspieranego żarliwymi modlitwami ludu Bożego udało się powstrzymać prące na zachód wojska bolszewickie i uratować od "czerwonej zarazy" nie tylko Polskę, ale też Europę...

Pałac w Jaszunach odzyskał świetność

25 Sierpień 2015, Henryk Mażul

Jaszuny, przypisane Ziemi Solecznickiej, a położone nad brzegiem wartkiej Mereczanki i przy ruchliwym trakcie łączącym Wilno z Lidą, przestały być prowincjonalną, zabitą dechami mieściną, odkąd w ich posiadanie w roku 1811 weszli Balińscy. ..

Srebrne pielgrzymowanie do Ostrobramskiej

25 Sierpień 2015, Teresa Worobiej

"Za krokiem krok, tchu brak, bo długi jest szlak, a tam u kresu dróg, czeka nas Matka, czeka nas Bóg" – rytmiczne piosenki już po raz 25. rozbrzmiewały po szlakach pieszych pielgrzymek, zmierzających ku Ostrej Bramie. Pielgrzymka Miłosierdzia z Ejszyszek, Piesza Pielgrzymka Warmińska z Kętrzyna, Międzynarodowa Pielgrzymka Piesza z Suwałk – już się pokłoniły Matce Miłosierdzia; w końcu sierpnia, w Święto Matki Bożej Częstochowskiej, do Wilna dotrą pątnicy 25. Ekumenicznej Pieszej Pielgrzymki z Białegostoku...

W poczuciu wspólnoty "skąd nasz ród"...

25 Sierpień 2015, Krzysztof Jankowski

Festiwal kresowy w Mrągowie wkroczył w trzecie dziesięciolecie. Z roku na rok odbywa się tradycyjnie – jeśli chodzi o jego koncepcję i scenariusz, a jednak wnosi też coś nowego. Przeżywany, oceniany przez tych, których obchodzi to wielkie sierpniowe spotkanie kresowiaków w Mrągowie. Spotkanie, przed którym widz stawia własną poprzeczkę wymagań, chce, by jego oczekiwaniom stało się zadość.....

Z Aniołami przez życie

25 Sierpień 2015, Helena Ostrowska

​Od lat dziesięciu prawie jest autorką "Magazynu Wileńskiego". Pisze na tematy religijne, ale również znana jest Czytelnikom pisma jako autorka interesujących reportaży z różnych miejsc świata, artykułów okazyjno-refleksyjnych, jak przykładowo na Dzień Ojca czy Matki.... ..

Wakacje – czas spełnienia marzeń i walka o przetrwanie

25 Sierpień 2015, Janina Lisiewicz

Jakbyśmy tego nie żałowali, to jednak wakacje się kończą. Trzy miesiące lata nie dla wszystkich były jednak błogim okresem nicnierobienia. Najbardziej pracowite i napięte letnie miesiące mieli maturzyści, którzy nie tylko musieli zdać egzaminy dojrzałości, ale też zrealizować własne marzenia o wyborze drogi życiowej: podjąć pracę, ubiegać się o dostanie się na studia czy poddać się fali tak dziś powszechnej emigracji… Tegoroczne wakacje stały się też wielce niepokojącym okresem dla 10 wileńskich szkół średnich, których życiorysy postanowił radykalnie zmienić stołeczny samorząd: dokonać ich reorganizacji, przekształcając w podstawówki. Więc walka o przetrwanie – zachowanie statusu szkół średnich – zdominowała dla nich te wakacje...

Jakucja z polskim motywem

24 Lipiec 2015, S. Anna Mroczek

W lipcu br. odbyło się w Jakucku święto 20-lecia organizacji "Polonia", w którym, wraz z innymi gośćmi z Polski, miałam szczęście uczestniczyć. Chociaż przed paru laty dzieliłam się z Czytelnikami "Magazynu Wileńskiego" doświadczeniem Jakucji, jednak jest ono tak ciekawe, że nie mogę się oprzeć pokusie uchylenia jego nowych odsłon.....

Atrakcyjna przygrywka do wakacji

24 Lipiec 2015, Wojciech Klimaszewski

Dobry początek gwarantuje podobno sukces w każdym poczynaniu… W spędzaniu wakacji letnich – chyba też. Czego przykładem może posłużyć wyprawa uczniów klasy czwartej (właściwie już – piątej) ze Szkoły Średniej w Zujunach. Nie zdążywszy jeszcze jak należy odespać codzienne wczesne wstawanie na lekcje, złożyli plecaki i wyruszyli na tzw. "zieloną szkołę" na Podlasie. Za bazę noclegowo-wypadową obrano zaprzyjaźnioną Szkołę Podstawową w Starym Folwarku, malowniczo położonym nad jeziorem Wigry...

Jak smorgoński mistyk Absolut z rąk Szwedów wyzwolił – wspomnienie o Zbigniewie Żakiewiczu w piątą rocznicę śmierci

24 Lipiec 2015, Zbigniew Radosław Szymański

To jest moje miejsce mityczne [...] Takie miejsce trzeba mieć, bo ono z wiekiem staje się nie dalekim, ale coraz bliższym źródłem – mówiłeś w rozmowie z Henryką Dobosz, i takie miejsce, zastępujące tamto, w Mołodecznie, gdzie spędziłeś dzieciństwo, Kresy, z których zostałeś wygnany wolą możnych tego świata, by wraz z mamą i kurą Pulką podarowaną Wam przez sąsiadkę – która to kura wielokrotnie ratowała Was przed głodem – po długiej wędrówce, przez Łódź, Wrocław, Opole, znaleźć się wreszcie w Gdańsku i na Kaszubach, które schodziłeś wzdłuż i wszerz wraz z przyjacielem Jędrzejem Smulkowskim, fizykiem- teoretykiem...

I spłynie Bach melodią dzwonów…

24 Lipiec 2015, Henryk Mażul

Dzięki dominikanom Wilno doczekało się karylionu!..

O maturze, reformie i wakacyjnych bataliach o stołeczne szkoły

24 Lipiec 2015, Janina Lisiewicz

Tego roku na Litwie do matury przystąpiło 37 279 maturzystów. Jak wynika ze statystyki – o tysiąc mniej niż w roku ubiegłym. W szkołach z polskim językiem wykładowym było ich 938. O aspiracjach młodzieży może świadczyć fakt, iż średnio każdy maturzysta składał 3,42 egzaminu. A jak wiadomo, do otrzymania świadectwa dojrzałości wystarczy dwóch: obowiązkowego z języka litewskiego (szkolnego bądź państwowego) oraz przedmiotu do wyboru. Maksymalnie można składać sześć egzaminów i takich też wśród tegorocznych absolwentów nie zabrakło...

Chwała poległym pod Krawczunami!

24 Lipiec 2015, Henryk Mażul

Kierując się tzw. zdrową logiką, walka, jaką 13 lipca 1944 roku w okolicach położonych tuż za wileńskimi rogatkami Krawczun, Nowosiołek i Płocienniszek podjął oddział I Wileńskiej Brygady AK, dowodzony przez porucznika Czesława Grombczewskiego "Juranda" ze zgrupowania majora Mieczysława Potockiego "Węgielnego", nosiła znamię zbytecznej. Losy wyzwolenia Wilna były już przesądzone i Niemcy w popłochu je opuszczali. Stało się tak, że to właśnie w okolicach Krawczun doszło do spotkania łeb w łeb tej formacji akowskiej z elitarnymi oddziałami Wehrmachtu pod dowództwem generała Reinera Stahela. Mimo zdecydowanie nierównych sił, gdyż te wraże liczyły aż około 3 tys. osób, polscy żołnierze zamiast ustąpić im z drogi podjęli bój na śmierć i życie...

KONKURS: Ćwierćwiecze z "Magazynem Wileńskim"

24 Lipiec 2015, redakcja

Rok bieżący jest dla miesięcznika "Magazyn Wileński" rokiem szczególnym, gdyż znaczy ćwierćwiecze istnienia. Pierwszy jego numer ukazał się bowiem 6 stycznia 1990 roku, stając się ważnym probierzem narodowego odrodzenia Polaków na Litwie. Wedle zamysłu wydawców nowy tytuł miał bowiem głosić nasze prawdy i racje, informować o dokonaniach i problemach, przywoływać historyczne dziedzictwo przodków...